Çocuklarla Bir Gün: Oyun!

Kredi: Çocuklar ve Oyun

Çocukların hayatında oyunun yeri nedir ve çocuklarla nasıl oyunlar oynayıp, nasıl aktiviteler yapabiliriz?

Merhaba sevgili okurlarım, bugün sizlere hem kendimi tanıtmak için hem de küçük bir çocukla gününüz nasıl geçer, nasıl oyunlar oynamalısınız onun için yazıyorum. Öncelikle kendimden başlamak istiyorum. Ben üniversite 3.sınıf öğrencisiyim ve 2,5 yaşında bir kız kardeşim var. Bu yaşlarda kardeşiniz olunca hem anne hem de abla gibi oluyorsunuz. Adeta evin neşesi haline geliyor. 😊 Bundan dolayı da sizinle hem tecrübelerimi hem de nasıl oyunlar oynanmalı, nasıl vakit geçirmeliyiz paylaşmak istedim. Bu yazımda sizlere 2-3 yaş arası çocuklarla ilgili bilgi vereceğim.

Öncelikle tabi ki yaşına bağlı olarak oynayacağınız oyunlar, yapılacak aktiviteler değişebilir. İlk olarak bizim bir günümüz nasıl geçiyor kısaca ondan bahsetmek isterim. Kardeşim bana genelde “Babuur (Yağmur) hadi oyun oynayalım” der. Eğer ders saatlerim dışındaysa tabi ki onun bu teklifini geri çevirmem. Hatta bazen dersteyken bile yanıma gelir ve oyun oynamak için türlü şirinlikler yapar ama ben o an oynayamayacağımızı anlatınca da bana güzel bir anlayış göstererek, benimle oynayacağı zamanı bekler ya da o zaman diliminde evdeki diğer bireylerle oynar. Çocuklar oyun oynamaktan asla bıkmaz ve sıkılmazlar. Çünkü onların hayatı anlama biçimi oyundur. Hatta sadece hayatı anlama biçimi değil, birçok şeyi oyun yoluyla belirtmeleri, öğrenmeleri vs. gibi oyunun birden fazla etkisi vardır. Bu yüzden bizim çocuklarla iletişim kurmamızın, çocukları anlamamızın en etkili yolu oyundur. Onların gelişimlerine oynadığımız oyunlarla katkı sağlarız. Bundan dolayı hangi yaş hangi ay olursa olsun çocuklarınızla mutlaka oyunlar oynayıp, aktiviteler yapmayı ihmal etmeyin.

2-3 yaş grubu arasındaki çocuklara çeşitli sanat etkinlikleri yaptırabilirsiniz. Yani tek başlarına değil tabi ki, sizlerde katılıp beraber yapmalısınız. Örneğin, kil hamuru alabilirsiniz. Kil hamuru ile çocuğunuzu özgür bırakın ve ortaya neler çıkaracağını görün. Ortaya bir şeyler çıkarabilmesi için ona kendiniz bir şeyler yapıp göstererek yol gösterici olabilirsiniz ya da ilk önce beraber yapabilirsiniz. Bir başka örnek, oyun hamurunu almak yerine evde kendiniz çocuğunuzla beraber yapabilirsiniz. Zaten bu yaşlarda çocuklar oldukça meraklı oluyor ve her şeyi ben yapabilirim düşüncesinde oluyorlar. Hem bu egolarını gidermek için hem de meraklarını gidermek için mutfakta önlüklerinizi takıp, çocuğunuzla beraber oyun hamuru yaparak ve sonrasında onunla oynayarak oldukça güzel bir aktiviteli gün geçirebilirsiniz. Evde oyun hamuru yapımını internette bulabilirsiniz. Kil hamuru, oyun hamuru gibi oyunlar çocukların hayal gücünü, yaratıcılıklarını vs. oldukça arttıracak, bilişsel gelişimlerini ve motor becerilerini olumlu etkileyecek oyunlardır. Bunların dışında dil becerisi, motor becerileri ve bilişsel gelişim için serbest oyunlar oynanabilir. Çocuğunuz eğer tek başına oyun oynama dönemine başladıysa, sizler öncesinde çocuğunuzu gözlemleyip sonrasında oyunlarına kabul ederlerse dâhil olabilirsiniz. Serbest oyunlarda ebeveyn çocuğa karışmaz, tamamen çocuğun yönlendirmeleri dâhilinde oynar. Diyelim ki bir oyun başlattı, siz hiç karışmayın. Çocuk kendisi kursun, kuralları kendisi belirsin. Var olan bir oyun olsa bile kurallarını çocuğun istediği şekilde belirlemesine izin verin. İçinde bulunduğumuz süreçlerde maalesef ki çocuklar evde çok sıkılıyor, enerjilerini atamıyor. Bundan dolayı da evde onları harekete geçirecek, televizyon ve telefon gibi ekranların başına bağlamayacak oyunlar üretebilirsiniz. Mesela bir örnek vereyim sizlere, tehlikeli olmayacak bir şekilde kısa/uzun fark etmez bir parkur hazırlayabilirsiniz. Diyelim yastıkların arasından koşup, yüksek bir masanın altından sürünerek/emekleyerek geçerek parkur sonundaki topa ulaşmaya çalışabilirsiniz. Hatta bu parkura ekleme ya da çıkarmalar yapabilirsiniz. Mesela masa size tehlikeli geldiyse, direk yastık yolundan geçip parkur sonundaki topu almadan belirli hareket tekrarları yapabilir ve topu öyle alabilirsiniz. Bu şekilde örnekler çoğaltılabilir, sadece ev ortamına bakın ve düşünün. Eminim ki sizlerin aklına da birçok şey gelecektir. 😃 Yine bunların dışında o yaş aralığına uygun, çeşitli yap-bozlar var. Mesela büyüklükleri 2-3 yaş arasına uygun ve sadece 4 parçadan oluşuyor. Bu gibi yap-bozlarda çocuğun bilişsel gelişimini hatta eğer yap-boz üzerinden giderek bir hikâye anlatırsanız ya da yap-bozdaki renkler, şekiller üzerine çocukla konuşarak sohbet ederseniz dil gelişimini de desteklemiş olursunuz. Eğer diyorsanız ki ben ayrıca dil gelişimini desteklemek istiyorum, kelime kartlarından faydalanabilirsiniz. Evde imkânınız varsa hiç satın almadan bile evde kendiniz bu kelime kartlarını oluşturabilirsiniz. Çeşitli parmak/el kuklaları yapıp, karşılıklı oynatabilirsiniz. Ayrıca yazımı bitirmeden önce şunu da eklemek istiyorum; çocuğunuzu lütfen kısıtlamayın. Onun için hep bir alternatif yol bulun. Mesela makas mı istiyor, eğer çok tehlikeli olduğunu düşünüyorsanız çocuklar için sadece kâğıt kesen ve kendileri için kesici niteliği taşımayan makaslar var alın merakını giderin. Çeşitli boya kalemleri alın, bol bol resim çizdirin. Zaten bu yaş aralıklarında genel olarak çizecekleri şeyler ya çizgilerdir ya da karalamalardır. Fakat inanın ki çizdikleri şeyleri sorduğunuzda öyle yaratıcı bir fikirler çıkıyor ki ortaya.😊 Mesela kardeşim, boya kalemini alıp karalamalar çizgiler yaptı. Ona neler çizdiğinde sorduğumda ise inek, çiçek gibi cevaplar aldım. Hatta sadece neler çizdiği hakkında değil, hangi renk çizdiği gibi vb. konular hakkında da sohbet edebilirsiniz. Yine kardeşimle oynamış olduğumuz bir oyundan bahsedeceğim. Bu bir kaç gündür oyuncaklarını çantasına koyuyor ve odama geliyor. Odamda o oyuncakları sırayla saklayıp bulma oyunu oynuyoruz. Aynı zamanda müzik açıp dans ederek oyunumuza daha da eğlence katıyoruz. İnanın ki bu oyunu saatlerce oynuyoruz, saklayıp bulmakla o kadar çok eğleniyor ki heyecanlı mutlu bir şekilde devam ediyor oynamaya. Sizlerde diyorsanız ki hiç oyun bulamıyorum, üretemiyorum internetten de çeşitli fikirler ve oyunlar bulabilirsiniz.

Yani söylediklerimin özü şu ki, çocuklar içinde oyun olan hiçbir şeyden sıkılmazlar ve her şeyi merakla, heyecanla, mutlulukla, keyifle yaparlar. Yeter ki siz çocuğunuzla, kardeşinizle, kuzeninizle vs. oyunlar oynayıp, vakit geçirmek isteyin. Siz istedikten sonra imkânlar, fikirler asla tükenmez. Emin olun sizin aklınıza bir şey gelmese bile yine de kendinizi bir oyunun içinde bulabilirsiniz. Çünkü çocuklar oyunu çoktan bulup, kurgulamış ve sizi de dâhil etmiş olabilir. Çocukların ailesiyle oyunlar oynuyor olması, ailesi ile olan bağları da oldukça olumlu etkiler… Unutmayınız ki bu sürece anne, kardeş, abla dâhil değil babalarda dâhil. Mutlaka ailenin tüm bireyleri dâhil olacak şekilde de aktiviteler yapınız. 

Tüm bunlar hakkında sorularınız olursa, yorumlara yazabilirsiniz. Elimden geldiğince de Okul Öncesi Öğretmeni adayı olarak sizlere yardımcı olabilirim.

Çocuklarınızla bol bol oyunlar oynadığınız, eğlenceli ve sevgi dolu günler diliyorum! 😊