Zamanda Yolculuk: Amishler, Modern Çağda Orta Çağı Yaşayan Topluluk
Kültür ve Sanat - 08 Şubat, 2021 - Okuma Süresi: 5 Dk.
08 Şubat, 2021
Kredi: CNN
Zaman makinanız olsa hangi çağ gitmek isterdiniz? Sanırım bu soruyu sorma gereği duymayacağımız bir topluluk var: Amishler. Amerikada yaşayan bu topluluk bakıldığında bizlere Orta Çağ Avrupası'nı hatırlatıyor. Yıl olmuş 2021 ve onlar bu çağa meydan okuyabiliyorlar çünkü yaşadıkları yerde elektrik bile yok!
Zamanı Durduran Toplum
Bir topluluk düşünün 21. yüzyılda yaşayan ve bir topluluk düşünün Orta Çağ'ı yanında taşıyan. Hayır bu topluluk zamanda yolculuğu keşfetmedi, bu topluluk geçmişi yanında getirdi! Çağın en gelişmiş ülkesi Amerika'nın özellikle Pensilvanya ve Ortabatı eyaletlerinde yaşamlarını sürdüren Amishler! Onlar kendilerini bu modern çağa kapatmış ve kendi içlerinde tamamen muhafezekar bir yaşam sürme yolundalar. 18. ve 19. yüzyılda İsviçre, Fransa ve Almanya'dan Amerikaya göç eden insanlardan oluşan bu topluluğun kurucusu İsviçreli Jakop Amman'dır.
Evlerinde Elektrik Yok!
Peki nasıl taşıdılar onca zamanı yanlarında? Onlar modern çağın beraberinde getirdiği, insanlığı içine hapsetmiş ve artık dünyalarımızın merkezi olmuş bu son teknolojileri, interneti, arabayı hatta son derece gelişmiş teknoloji ile dünyanın bir ucundan bir ucuna iletişimimizi sağlayan, 'Aman be ne kolaylık' dediğimiz ve kendisini hayatlarımızın en önemli noktasına koyup, onsuz kaldığımız zaman işerimizde dahi sıkıntılar yaşadığımız telefonu bile hayatlarına dahil etmediler! Yani bu topluluk modern çağa meydan okuyor. Evlerinde hiçbir teknolojik alet bulundurmuyor, her şeyi eski usül hallediyorlar.
4 teker değil mi? Onlar ulaşım için bisiklet veya at arabası kullanıyorlar. Amishler modern çağın yalnızca teknolojisini değil, tarzını da toplumunun içine sokmuyor. İşte zamanı bir de bu şekilde taşımışlar, kıyafetlerinde genellikle koyu renkleri tercih ediyorlar, tarzlarını gördüğümüzde aklımızda eski Avrupa stili canlanıyor.
Son derece muhafazakar olan bu topluluk gelenek ve göreneklerine, dinlerine çok bağlı. Bu nedenledir ki topluluk dışı evlilikler tamamen yasak. Onlar kendi içlerinde ortaçağı yaşarken, devlet işinde çalışmayı, oy kullanmayı, askere gitmeyi de reddiyorlar. Geçim kaynakları marangozluk, tarım ve hayvancılık. Arabayı reddettikleri gibi tarım içinde traktör ve teknolojik herhangi bir araç kullanmıyorlar bu arada. Devreye yine atlar ve arkalarına bağlanan eski usül aletler giriyor.
21. Yüzyılın Ortasına Doğan Amishli Çocuklar:
Yılları yanında taşımış bu toplumun içerisinde, modern çağın kucağına doğan bu yeni nesil, eskiyi yanında taşımayı nasıl başarıyor? Toplumdaki çocuklar 8. sınıfa kadar olan eğitimlerini eğer aileleri isterse devlet okulunda görebiliyorlar ama sonrasında onların tercihine bakılmaksızın kalan eğitim hayatı için kilise okullarına alınıyorlar. Amishlere göre lise eğitimi kendi hayat tarzlarını tehdit eden bir unsur. Bazı çocuklarsa herhangi bir okul eğitimi almadan çiftlik hayatı ile büyüyor ve çiftçi olarak hayatına devam ediyor.
Kendi içlerinde var olan rumspringa diye bir terim var. Rumspringa, yetişkinken vaftiz edilmek anlamına geliyor. Tabi ki bu toplumun içine doğmuş bir çocuğun, eğitim de seçme şansı bulunmaz dediğimiz gibi onlara yaşam tarzını seçemezsin gibi katı bir tutumda sergilenmiyor. Çocukluktan, yetişkinliğe geçtiği zaman vaftiz edilen bireye yaşam tarzını seçme hakkı tanınıyor ama unutmayalım ki Amishler arasında dışarıdan bir yaşam tarzına yer yok!
Benim Kilisem Benim Evim:
Amishler, birbirlerine yakın yaşamayı tercih ediyorlar. Onların toplanım düzenli olarak gittikleri bir kiliseleri yok. Dini törenler evlerinde yapılıyor bu yüzden herkesin evi kendi kilisesi. Dinleri konusunda çok tutucudurlar. Erkekler bıyıksız sakal bırakmalı ve kadınları kapalıdır. Küçük kız çocuklarını bile etrafta baş örtülü bir şekilde oyun oynarken görebilirsiniz. Yine dinlerinde tutuculuk ve modern yaşamı reddedişlerinden kaynaklı kameradan kaçarlar, fotoğraf çekilmeyi redderler! Tamamen katı kurallara sahip olan bu topluluk içinde kurallara uymayan birey bir daha çiftliğe dönmemek üzere aforoz ediliyor.
Modern Çağın Merkezi Amerika:
Amerika onları yalnızca izliyor. Bu topluluk devlete vergi ödemiyor. Eğitim zorunluluğu onlar üzerinde geçerli değil. Gerçek anlamda bir başkaldırıyla her şeyi kendileri yapıyorlar. Yeni bir ev mi gerekli! Amishli gençler toplanıyor ve işte ev inşa ediliyor! Eyvah biri hasta, eğer durumu gerçekten ciddi ve halledilemeyecek derecede değilse kendi doğal yöntemleri ile şifa buluyorlar. Nüfusları gittikçe artıyor. Onlar gelenek olarak en az 5 çocuk sahibi oluyorlar!
E-bültenimize abone ol!
Haftanın en popüler içerikleri, en çok kazananlar ve staj haberleri bültenimizde.