Bir Varolma Serüveni: Moll Flanders

Kredi: The Ploughshare Blog

Bir insan aynı hataya kaç kez düşer? Bu içeriğimde her ilişkisine daha iyi yaşam koşulları için başlayan ve her biten ilişkisinin ardından ne kadar serveti kaldığının hesabını yapan Moll Flanders'ın hayat hikayesini okuyacaksınız. Ahlâk kurallarının geçersiz sayılması gereken bir yaşamı savunan bu kitapta Moll Flanders'ın başından geçenleri gelin beraber inceleyelim.

Moll Flanders İngiliz roman türünün ilk örneklerini veren Daniel Defoe’nun eseridir. Bu eserde, kitaba da adını veren Moll Flanders adındaki kadının başından geçenler anlatılır. Anlatılır dediğime bakmayın, Moll yaşadıklarını kendi ağzından anlatır. Moll Flanders 18. yüzyılda Londra’daki New Gate hapishanesinde dünyaya gelir ve annesi onu terk eder. Güzel bir genç kız olana dek pek de kötü diyemeyeceğimiz bir yaşam sürer. İşte her şey bundan sonra başlar çünkü Moll artık güzelliğinin farkındadır ve bu onda kibir yaratır.

Moll küçüklüğünden beri zengin bir hanımefendi olma hayalini kurar. Ancak bu dönemin İngiltere’sinde bir hayli zordur. 18. yüzyılda İngiltere'de bir kadının ancak serveti varsa zengin bir hanımefendi olabilir. Çünkü erkekler kendilerine eş seçerken o kadının parasına bakar. Bunun sebebi ise o dönemde bir kadının  evlendiğinde bütün servetini kocasına vermek zorunda olmasıdır. Moll Flanders’ın in ilk zamanlar şansı yaver gider. Hizmetinde olduğu zengin ailenin oğlu ile evlenir. Buradan epey bir servet edinse de kocası vefat edince tekrar bir koca arayışına girer. Moll Flanders’ın başından birçok gayri meşru ilişki ve birçok evlilik geçer. Her ilişkisine daha iyi yaşam koşulları için başlar. Hepsi ile rahat koşullarda yaşamak için bir araya gelse de çok aşıkmış gibi konuşur. Ama her biten ilişkisinin ardından ne kadar serveti kaldığının ve nasıl daha rahat yaşayacağının hesabını yapar. Ne büyük çelişki!

Moll yeri geldiğinde zengin bir hayat sürebilmek ve tekrar evlenebilmek için çocuklarını, annesinin yaptığı gibi terk edebilir. Sırf tekrar evlenebilmek için yalanlar söyler. Ama bu yalanları neredeyse hiç anlaşılmaz. Öyle de şanslıdır. Bu şansı yaşlanıncaya ve güzelliğini kaybedinceye kadar sürer. Daha sonra hayatta kalabilmek için kendisine meslek edindiği ‘hırsızlığa’ başvurur. Bu meslekte de gayet şanslı ve başarılıdır. Zaman zaman geçmişinin vicdanını yaşasa da genel olarak memnundur halinden.

Moll Flanders dönemin materyalist anlayışı, sınıf ayrımcılığı, baskılar gibi sosyal sorunlardan muzdariptir. Ama toplumdaki bu sorunların kurbanıdır diyebilir miyiz? Peki Moll bütün bunları zorunda olduğu için mi yaptı? Bu soruların cevabını da okuyuculara bırakalım.