Deja Vu Nedir?

Kredi: Pinterest

Déjà vu hakkında bir çok teori ve açıklama mevcut. Bunların bir kısmı bilimsel bir kısmı da spekülasyon niteliğindedir. Gelin hepsine beraber bakalım!

Nedir ?

Kelimenin ne anlam ifade ettiğine bakmadan önce etimolojisine bakarsak, Fransızca; déjà (daha önceden) ve voir (görmek) kelimelerinden oluşmaktadır. 

Anlamına gelecek olursak; yaşanılan bir olayı daha önceden yaşamışlık veya görülen bir yeri daha önceden görmüş olma duygusu. Anı daha önceden yaşamışlık hâlidir.

Teoriler

Déjà vu beyin taramasında tespit edilebilecek fiziksel bir olay değildir. Bir duygu durumudur. Bundan dolayı hakkında epeyce teori bulunmaktadır. Kimine göre Hindular haklı. Yaşamımızı başka bir bedende ve başka zamanlarda yaşadığımız için bunun bir nedeni olarak Déjà vu yaşıyoruz. Daha önce yaşadığımız hayatlardan benzer bir anı görüyoruz aslında. Başka bir teoriye göre de paralel evrenlerdeki benliğimizden bir yansıma. Bir başkasına göre de bir simülasyonun içinde olduğumuz ve simülasyonun hata verdiği andır.

Bilim

Bilim literatüründe deja vu ilk defa 1928 yılında Edward Titchener tarafından tanımlanmaktadır. Dr. Titchener, durumu şöyle izah etmektedir: 

Beyin, bir deneyime yönelik olarak tam bir algı üretmeden önce, kısmi bir algı yaratır. İşte bu kısmi algı, daha önce deneyimlenmiş bir olay olduğu hissi yaratmaktadır.

Başka popüler bir açıklamaya göre ise; beynin yorgunluk hali sırasında herhangi bir girdiyi algıyamama sırasında oluşan durumdur. Diğer bir başka popüler açıklama göre ise; beynin sağ lobu ile sol lobunun milisaniyeden daha küçük bir zaman farkıyla çalışmasından kaynaklı olarak, bir taraf diğer taraftan geç algıladığı için Déjà vu yaşanmış oluyor. 

Asıl Nedeni 

Araştırmalara göre insanların %50'sinden fazlası Déjà vu yaşamaktadır. Özellikle de genç yaşlarında bu durum sık görülmektedir.

Déjà vu'nun eskiden duyu organlarının beyinle olan ilişkisinde yaşanan bir bozukluktan kaynaklandığı düşünülmekteydi. Ancak çağımızın çalışmaları gösteriyor ki Déjà vu: Beyindeki hafıza ile ilgili mekanizmaların zamansal farklılaşması sonucunda ortaya çıkmaktadır. Günlük hayatta yaşadığımız olaylar, bu olayların bize hissettirdikleri ve gördüğümüz, gittiğimiz yerler beynimize kısa süreli bellekten giriş yapmaktadır. Daha sonra bu veriler kısa süreli bellekten uzun süreli belleğe aktarılır. Bu aktarma sırasında bilgiler yanlış yollara sapabilmektedir. Ortaya çıkan bu yanlış yön problemi nedeniyle bilgilerin kısa bellek yerine uzun bellekten geldiği hissini yaratarak Déjà vu'yu meydana getirmektedir. Yani asıl neden beyindeki hafıza sistemlerinin uyumsuzluk yaşamasından kaynaklanmaktadır. 

Bir başka yazı da görüşene dek, sağlıcakla kalın!