Buzul Çağı Neydi ve Neden Bitti?

Kredi: Pinterest

Buzul çağı nedir sorusuna verilebilecek en kısa cevap atmosfer ve yeryüzü sıcaklığının uzunca süre azalması ve kıtasal olarak buzulların genişlemesidir. Nasıl başladı? Nasıl bitti? Buyurun yazıma!

Yukarıda kısaca tanımladığımız buzul çağı ya da pleistosen olarak adlandırılan dönemin nasıl bittiği, nasıl başladığı her zaman merak konusu olmuştur. Günümüzden yaklaşık olarak 18 bin yıl önce en üst noktasına erişen "son buzul çağı" olan buzullaşma(würm) bundan yaklaşık olarak 10.000 yıl önce sona erdi ve yerküre ısınmaya başladı. Bu ısınma süreci halen devam etmektedir. Doğal döngünün devam etmesi halinde yeryüzünün yeniden soğumaya başlamış olması gerekirken insanlığın kullandığı fosil yakıtlar, karbondioksit, metan vb. sera gazlarının doğaya salınımı nedeniyle atmosfer ısısının artışına bağlı küresel ısınma devam ettiğinden en azından yakın bir gelecekte bir buzul devri öngörülmemektedir. Sorumuzun cevabı Science'da yayınlanan bir makaleye dayanmakta ve cevaba uzatmadan geçelim.

Avustralya'nın Melbourne şehrinde yer alan bir 1853 yılında kurulmuş olan Melbourne Üniversitesi'nde yapılan bir araştırmaya göre Dünya'nın ekseni eğim açısı olarak daha yüksek değerlere bu dönemde ulaşmıştır. Bu süreçle beraber de buzul çağı sona ermiştir. Yani bir nevi kışı ve yazı yaşamamız dünyanın nasıl ekseninden kaynaklanıyorsa buzul çağının da dünyanın eksenini kökünden bir değişime uğraması sonucunda bittiği sonucuna ulaşılmaktadır. Bu eksen değişimi sonrasında dünyada belirgin bir şekilde yazlar daha uzun olmuş ve büyük Kuzey Yarımküre'de bulunan buz tabakaları erimiştir. Devasa buzul tabakalarının erimesi sonucunda Dünya'da son 11 bin yılda oluşan iklim koşullarına bir geçiş sağlanmıştır. 

Yukarıda araştırmaların yapıldığından bahsetmiştik peki bu araştırmayı yürütenler kimdir?

Petra Bajo ve arkadaşları yaz aylarında ortaya çıkan ve buzul çağının sonra ermesine sebep olan enerji seviyelerinin buz tabakalarının erimesinde ne kadar etkili olduğu ve bu enerjinin ne kadar sürede buz tabakalarını erittiğini araştırdılar. Bu bilgiler ışığında araştırmalarını ilerletip, simule ettiler.

1800'lü yıllardan günümüze kadar buzul çağı üzerinde yapılan çalışmalarda ortak olarak beliren en önemli görüş, yukarıda bahsettiğimiz Dünya'nın eksen değişikliğinden kaynaklandığı yönündedir. Araştırmalar devam etmekle birlikte bu konuda en güçlü tezi ortaya süren Petra Bajo ve onun ekip arkadaşlarıdır. Bajo'nun Science'da yayınlanan "Orta Pleistosen'ın gidişinden beri buzul çağı etkilerinin son bulması üzerine eğikliğin etkisi" adlı makalesinde, buzul çağının neden sona erdiği dünyanın ekseni üzerinden genişçe anlatılmaya çalışılmaktadır. 

Dilerseniz siz de makaleye ve bu yazının orijinal haline aşağıda vereceğim linklerden ulaşabilirsiniz. 

Science'da yayınlanan Bajo'nun makalesi için BURAYA TIKLAYIN!

Melbourne Üniversitesi içeriğinin orijinal kaynağı için BURAYA TIKLAYIN!

Bir başka yazıda görüşene dek, sağlıkla kalın!