Mozart Etkisi Nedir?

Klasik müziğin zeka üzerinde bir etkisi var mıdır? Bu sorunun cevabı psikoloji de “Mozart etkisi” olarak tanımlanıyor. Peki kimdir bu Mozart? Detaylar yazımda!

Mozart Kimdir?

Klasik müzik denildiği zaman ilk aklımıza gelen isimlerden biri olan Mozart yani tam adı ile  Wolfgang Amadeus Mozart  1756 yılında Avusturya’da doğmuştur. Yüzyıllarca adından söz ettirecek olan klasik müzik dünyasına ilk adımını 3 yaşında piyano öğrenerek atmıştır. 8 yaşında ilk senfonisini yazmış, ilk operasını ise 12 yaşında tamamlamıştır. 1791 yılında henüz 35 yaşında yaşama veda eden sanatçı, bu kısa yaşamına 625 büyük eser sığdırdı. Kısacak hayatına bu kadar fazla eser sığdırması, müzik camiasında unutulmayacak bir üne ve tanınırlığa kavuşturdu. Dile kolay 625 eseri 35 yıllık kısa bir ömre sığdırmak her insana nasip olmaz. :)

Mozart ve Psikoloji Bilimi

Müziğin insanlar üzerinde birçok olumlu etki bıraktığı herkes tarafından bilinen bir gerçek. Özellikle bazı insanların inanışına göre Mozart parçaları zeka düzeyi üzerinde büyük etki bırakıyor. Bu inanış genel olarak “Mozart etkisi” olarak tanımlanıyor. Peki bilimsel olarak da Mozart dinlemek zekayı geliştiren bir etken mi?

Psikolojik fenomen “Mozart etkisi” 1993 yılında müziğin bilişsel beceri üzerine etkilerini incelemek üzere tasarlanan bir çalışmanın sonucuna dayanıyor. Bu çalışma Kaliforniya Üniversitesi'nden Frances H. Rauscher ve arkadaşları tarafından yapıldı. Üniversite öğrencilerinin bulunduğu çalışmada üç grup belirlendi. Birinci grup, 10 dakika boyunca Mozart’ın K.448 numaralı sonatını, ikinci grup ise katılımcıların kalp atım hızlarını düşürerek rahatlamalarına yönelik bazı yönergelerin olduğu bir kayıt dinledi. Kontrol grubu olarak belirlenen üçüncü grup ise sessiz bir ortamda herhangi bir sesin olmadığı bir ortama alındı. Deney yapılmadan önce ve sonrasında tüm katılımcıların mekansal zeka seviyeleri ölçüldü. Yapılan deney sonucunda Mozart dinleyenlerin mekansal muhakeme becerisi ile ilgili zeka ölçümünde 8-9 puan aralığında bir artış olduğu gözlemlense de bu sonucun kalıcı bir değişim bırakmadığı gözlemlendi. Medyanın etkisi ile herkes tarafından duyulan bu deney sonucunda “Mozart etkisi” olarak adlandırılan psikolojik terim ortaya çıktı. 36 üniversite öğrencisi üzerinde yapılan bu çalışmada bebekler üzerinde herhangi bir deney yapılmamasına rağmen, yayınlanan haberlerde Mozart dinlemenin bebeklerin zeka gelişiminde büyük artısı olduğunu hatta bebeklerin dahi olmalarını sağladığı yönünde kaynağı olmayan birçok iddia öne sürüldü. Deney hakkında çıkan haberler o dönem insanlar üzerinde büyük etki uyandırdı ve bazı ülkelerde yeni doğan bebeklere hediye olarak Mozart CD’leri hediye edildi. Tabii bu olayın etkisi bu kadarla sınırlı kalmadı. Bazı üniversiteler tarafından öğrencilerinin zeka seviyelerini arttırması için Mozart dinletilmek üzere müzik odaları oluşturuldu. Bu etki ile ilgili haberler o kadar hızlı dünyaya yayıldı ki “Mozart etkisi” şuan herkes tarafından biliniyor.

Yapılan araştırmalar ve çalışmaların sonucu, Mozart dinlemenin zeka oranını olumlu yönde ve büyük oranda etkilediği teorisini çürüterek aslında bilinenin aksine akademik başarıya giden kestirme yol olmadığını gösteriyor. Ancak ilerleyen teknoloji ile yapılan beyin görüntüleme çalışmaları sonucunda, müziğin beyindeki birçok bölgeyi aktifleştirdiği düşünülüyor. Müziğin yanı sıra yapılan mekansal beceri ve çalışmalara yönelik aktiviteler de beyin gelişimine büyük oranda etki ediyor. Müzik dinlemenin ruhu sakinleştirdiğini ve beyin üzerinde birçok olumlu etki bıraktığını da unutmamak da fayda var.

Başka bir yazı da görüşmek üzere! :)