Selçuklu'dan Günümüze Bir Baş Yapıt

Yaptığımız gezilerde gördüklerimizi ilgi çekici kılan onların hikayesi ve ufak detaylarıdır. Gördüklerimizi anlamlandırmak için onların hikayesini ya da tarihini bilmek bizim gözümüzde onların değerini arttırır. Ben de sizlere bir gün yolunuz düşer de gezmen isterseniz diye bir tarihi yapının yapılış hikayesini ve de ufak detaylarından bahsedeceğim. Ve karşınızda Anadolu'nun en büyük kervansarayı; Sultanhanı.

Bu yazımda sizlere Anadolu'nun en büyük kervansarayı olan Sultanhanı Kervansarayı'nı tanıtacağım. Sultanhanı ilçesi ülkemizde iki yerde bulunmakta. Bunlardan biri Kayseri de diğeri ise Aksaray'da. Bizim bahsedeceğimiz Aksaray'da bulunan dünyanın en büyük kervansarına da sahip olan Sultanhanı'dır.

Sultanhanı, Konya-Aksaray yolu üzerinde bulunan bir ilçedir. İlçeye ismini veren Selçuklu Kervansarayı Anadolu Selçuklu zamanında Sultan I. Alaaddin Keykubat tarafından yaptırıldığı söyleniyor. Söyleniyor diyorum çünkü başka bir rivayete göre ise sultanhanı Alaaddin Keykubat'ın annesi Devlet Raziye Hatun'un  Alaaddin Keykubat için Sultan'ın hanı anlamında yaptırdığı da bilinir. Kervansaray iki kapılıdır. dış kapı ve avludan sonra kapalı alana giriş için kullanılan iç kapı. Dış kapı da yanlarda bulunan altıgen ve beşgen süslemeler içerisinde hanın yapımında çalışan ustaların imzası, ismi ve mahlası bulunurmuş fakat günümüzde bu imzalar fazla gözükmemektedir. Kapının üzerinde " Elminnetül Allah" yani "Kudret Allah'tandır" yazısı bulunmaktadır. Bunun dışında kapıların üzerinde dikkatli bakıldığında balık ve iç kapı da kılıç kabartması vardır. Balık kabartması için kimisi Alaaddin Keykubat'ın burcu olduğunu kimi ise o yılın Çin takvimine göre Balık yılı olduğunu söylemektedir. Hana ilk giriş yaptığında solda odalar ve sağda yazlık kısım olarak belirtilen açık alan vardır. Solda bulunan odalardan 2 hamam, 4 oda, 1 mutfak bulunur. Sağda ise gelen arabalar için bir bölme bulunmaktadır.Hanın ortasında 4 sutün üzerinde duran bir mescid bulunur bu mescidin altında ise yemek dağıtıldığı söylenir.

  

Selçuklu zamanında bu kervansaray da gelen yolcular, kervanlar 3 gün ücretsiz konaklar, konaklama sırasında bir zarara uğradı ise yani mallarında bir kayıp varsa hayvanlarında ölen varsa Selçuklu devleti tarafından karşılanır giderken de bir kese altın ve yolda rahat yürümesi için bir çift çarık verilirmiş. Bu kervansaray İpek yolu üzerinde sadece bir dinlenme yeri değil aynı zamanda savaşta da bir kale görevi görmektedir. Hatta size bir bilgi vereyim hanın dış duvarlarından birinde kılıç olduğunu düşündüğümüz bir demir sokulu halde duruyor. Gezenler bakalım bu kılıcı görebilecek mi? Zira bunu görmek için dikkatli bakmak gerekiyor ve bölge halkından da daha bilmeyenler var. Bunun dışında bizzat içerisinde uzun süre durmuş biri olarak söylemeliyim ki yazın odaların içerisi çok serin kışın ise odalar ılıktır. 

  

Çin'den başlayan İpek Yolu güzergahında bulunmakta olan Sultanhanı günümüz de yaşayan bir hazinedir. Yıllar boyu nice kervanlar, insanlar ve savaşları görmüş ve taşları arasında gizlemiştir. Bu duvarlar benim gözümde canlılardır. Kimi zaman bir bitkiye yeşermesi için  toprak ve su kimi zaman bir güvercine yuva olmuştur. Han içerisinde hiç bir şey olmasa bile taşların dokusu ve yıllara meydan okur bir şekilde ayakta durması insanı cezbetmektedir. 

                                              

Kervansarayın tarihi bu şekilde. Peki bu kervansarayı özel yapan şey ne? Sultanhanı günümüzde ayakta kalan en büyük kervansaray olarak bilinir. Aynı zamanda yılda binlerce turistin uğrak yeri. 2019 yılında yapılan restorasyon sonrası cazibesi daha çok artan Sultanhanı Kervansarayı'na yolunuz düşerse bekleriz. Özellikle bu yıl han içerisine açılan Sultanhanı halısı sergisi ve Müze Kafe sadece bakıp gitmeniz dışında dinleneceğiniz bir mekan olarak da sizlerle. Giriş ücreti bildiğim kadarıyla 10 TL  ve akşam saat 22.00'a kadar açık. Bu yaz yolunuz düşerse bakmadan geçmeyin.