Yavuz Sultan Selim Küpe Taktı mı?

Yavuz Sultan Selim denince akla direkt inci küpeli tablosu gelir. Peki sadeliğiyle bilinen padişah sahiden de küpe takmış mıdır ?

Yavuz Sultan Selim Kimdir?

Yavuz Sultan Selim Han, Osmanlı Devleti'nin dokuzuncu padişahıdır. Babası II. Bayezid Han, annesi Ayşe Hatun‘dur.(Gülbahar Hatun olduğu da söylenmektedir) Sekiz yıllık saltanatı boyunca Osmanlı Devleti'nin sınırlarını yaklaşık 2.5 kat genişletmiştir. İyi bir eğitim almış ve şehzade olarak çok iyi yetiştirilmiştir. Zamanın İskenderi olarak anılan Selim Han, uzun boylu ve iri kemikliydi. Yüzü yuvarlaktı. Sakalsız ve pala bıyıklıydı. Şimdi gelelim konumuza. Yavuz Sultan Selim'e ait olduğu düşünülen tablo, Macar bir ressam tarafından yapılmış ama kim olduğu belli değil. Portrede kulağında küpe, boynunda incili madalyon, sarığında dilimli taç ile resmedilmiş.

Küpe Hikayesi

Bir rivayete göre Yavuz Sultan Selim Han ordusuyla Mısır’ı fethettiği zaman orada köleleri ziyaret etmiş. Erkek kölelerin kulaklarında küpeleri görünce neden taktıklarını sormuş. “Sultanım, bu küpeler onların kölelik nişanıdır.” cevabını almış. Kendisini Allah'ın kölesi olarak gören padişah "Ben de Allah yolunda köleyim” diyerek bir müddet küpe takmış. Küpe mevzusuna açıklık getirmek istediklerinden bunu söylemiş olabilirler. Ancak alttaki minyatürleri incelendiğimizde padişahın hiçbir şekilde küpe, madalyon vb. şeyler takmadığını görürüz. Tarih kitaplarında küpeyle ilgili rivayet yer almaz. Kaldı ki padişah, sadelikten yana ve ihtişamdan oldukça uzak bir yaşam sürmüştür. Hatta bir sefer dönüşünde oğlu Şehzade Süleyman huzuruna çok süslü bir elbise ile geldiği zaman sitem etmiştir. Kendisi için fazla para sarf ederek köşk ve lüks şeyler yapılmasını istememiş, devletin bir kuruşunun dahi boşa harcanmasına rıza göstermemiştir.

Peki Resmedilen Kişi Kimdir?

Bazı kesimlerce bu kişi Şah İsmail'dir. Fakat yine minyatürlere baktığımızda Şah İsmail, ne küpe takmıştır ne de tablodaki kişiye benzemektedir. Hasan Rumlu'nun kitabında Şah İsmail tasvir edilmiştir. Tarihçiler onun tablodaki kişi olmadığını belirtiyor. Bazı tarihçilere göre ise ressam, padişahı hiç görmemiştir. Seyyahlardan ya da onu gören kişilerden dinlediği kadarıyla resmetmiştir. Kendi kültürünü ve hayal gücünü kullanmıştır. Sonuç olarak Yavuz Sultan Selim hiçbir zaman küpe takmamıştır. Bu sadece bir çizimdir.

Sanma şâhım herkesi sen sâdıkâne yâr olur
Herkesi sen dost mu sandın belki ol ağyâr olur
Sâdıkâne belki ol âlemde serdar olur
Yâr olur ağyâr olur serdar olur dildâr olur

Yavuz Sultan Selim Han