Van Gogh Sarısı, Ayçiçekleri ve Hakikat Arayışı

"Resim yapmak bir tür sığınılacak yuvadır ve ressam olan kişi yuva özlemi çekmez." Bu sözlerin sahibi Hollandalı ressam Van Gogh'un Ayçiçekleri (Sunflowers) eseri, ressamın dünya çapında bilinen en popüler eserlerinden biridir. Ben de bu eseri sizler için inceledim. Keyifli okumalar!

Ayçiçekleri aslında birbirinin kopyası fakat aynı zamanda birbirinden farklı, içinde 11 resim olan iki seri eserin genel adıdır. Vincent Van Gogh ilk seriyi 1887 yılında yapmış ve bu seri 4 adet resimden oluşmuştur. Ressam, bu resimlerde olgunlaşmamış kesik ayçiçeklerini resmetmiştir. İkinci seri olan vazodaki ayçicekleri ise 7 adet eserden oluşur. Daha çok sarı rengin ağırlıkta olduğu bu ikinci seri dünya çapında en meşhur olanıdır. 

Peki ünlü ressam neden saplantılı biçimde bu kadar çok ayçiçeği üretti?

Gogh, 1888 - 1889 yılları arasında Fransa'nın Paris şehrinden Arles şehrine taşınır. Orada sarı bir daire tutan Gogh'un amacı bir stüdyo kurmak ve hayran olduğu Fransız ressam Paul Gauguin ile birlikte çalışmaktır. Bir gün Van Gogh, Gauguin'in onu ziyaret etmeye geleceğini öğrenir ve onu etkilemek için birkaç resim yapmaya karar verir. Gauguin ilk seriyi çok beğenir ve satın alır. Ardından, Gogh ikinci bir seri Ayçiçekleri yapmayı kafasına koyar. İlk seride kesik ayçiçeklerine yer veren ressam, ikinci seride vazoya yerleştirilmiş çeşitli ayçiçeklerini tasarlar ve çok sayıda kopyasını üretir. Kısa bir süre sonra, Van Gogh ve Gauguin arasında gerilimli bir ilişki başlar, Van Gogh sinir krizi geçirir ve kendi kulaklarını keser.

Ayçiçekleri'nde sarı renk neyi ifade ediyor?

Van Gogh sarı rengi mutlulukla özdeşleştirmiştir. Hayatının gelgitli dönemlerinin yanı sıra, iyiye giden dönemlerinde de ağırlıklı olarak sarı rengi kullanmıştır. Dolayısıyla, sarı renkli ayçiçekleri ona mutluluğu ya da Hollanda edebiyatındaki gibi adanmışlığı ve sadakati ifade etmiştir denebilir. 

Çok ustalık gerektiren bu resim, özentisizce ya da fazla çaba gösterilmeden yapılmış gibi bir his uyandırabilir. Fakat, ayçiçekleri burada birçok şeyi ifade etmektedir. Öncelikle, resimde hakikati ve ışığı takip etmeyi simgeleyen ayçiçekleri vardır. Van Gogh'un, ayçiçeklerini; "güneşin ışığından sarhoş olmuşluk" ifadesiyle resmetmiş olabileceği söyleniyor. Ayrıca, Ayçiçekleri'nin en ünlüsü olan bu eserin sergilendiği Londra'daki galeride, çiçeklerin farklı gelişim evreleri gösterilir. Küçücük, taze ve yeşil ayçiçeklerinden, erişkin, sarı yapraklı çiçeklere... Bu farklı renkler resme bir ahenk katarken, aynı zamanda yaşamın gençlik, olgunluk ve yaşlılık gibi evrelerinin aynı hayatta birlikte yer aldığını gösteriyor.