Sistina Şapeli'nin Tavanı

1508'de Papa II. Julius Michelangelo'ya Sistina Şapeli'nin muazzam tavanının tasarım ve resimlenmesi işiniverdi. Bu heykeltıraşın üstlenmek istemediği bir siparişti, ancak seçim hakkı yoktu. Hayli zayıf bir başlangıcın ardından tamamlanmış hali ise ses getiriciydi.

Papa II. Julius'tan Michelangeloya verilen Sistina Şapeli'nin tavanının boyanması siparişi, daha çok da buyruğu, heykeltraşın istediği bir iş değildi; ama papayla ilişkisi önceki iki yılda sınanmıştı. Papa Julius'un tadilat listesinde, Sistina Şapelinin yeniden süslenmesi de vardı.

Michelangelo papayı, Floransa'da 1504-5 yıllarında karşılaştığı Raffaello'yu seçmesi için ikna etmeye çalıştı. Michelangelo işi geri çevirirse papa ile yakın ilişkisi en azından zedelenebilirdi ve kabul ederse de başarısız olacağından kuşkusu yoktu; rakiperi onun büyük ölçek üzerinde pek yetenekli olmadığını biliyorlardı.

Tasarım Planı

İlk anlaşma, lünetlerin (hilal biçimindeki açıklık ya da yüzeyler) 12 havarinin resimleri ve ileve süslemelerle dekore edilmesi içindi. bunun için Michelancelo'ya 3000 düka ödenecekti. Ortaya çıkan tasarım zayıf görünüyordu ve papa ücreti 3000 düka daha arttırmaya karar vererek Michelangelo'yu altındaki duvar resimleriyle birlikte bütün tavan kubbesini dilediği gibi tasarlaması için özgür bıraktı. Vatikan işlerinin yöneticisi Bramante'nin işçileri tarafında iskele asmak için oyulmuş ve iş bitiminde yeniden doldurulması gereken büyük tavan deliklerine kızdığını anlatır. Bunun yerine kendisi, iş ilerledikçe hareket edebilen yenilikçi, bağımsız bir iskele yaratmıştı.

 (Adem ile Havva'nın cennetten kovuluşu)

Michelangelo Yardım Çağrısında Bulunuyor

Vasari'nin kayıtları, Michelangelo'nun Roma'ya gelip kendisine tavanda, özellikle de teknik ve renk konusunda yardım etmelerini rica etmek için Floransa'daki birkaç dostuna yazdığını ortaya koyar. İçinde Michelangelo'nun çocukluk arkadaşı Granacci'nin de bulunduğu altı ressamın adını sayar. Vasari ayrıca, Michelangelo'nun, ürettikleri işler kendi yüksek beklentilerini karşılamadığı için onları geri gönderdiğini de anlatır. Son zamanlardaki araştırmalar, büyük miktardaki resim ve duvar hazırlama işi söz konusu olduğu için beklenebilecek biçimde Michelangelo'nun Sistina fresklerinde yardımcı kullandığını doğruluyor. 

Michelangelo'nun Eski Ahit'ten aldığı sahneler geleneksel anlatımın yeni bir natüralizmle kaynaşmasını gösterir. Resimlerin, Bologna'da Jacopa della Quercia'nın çalışmasından, özellikle de Havva'nın yaratılışının Adem ile Havva'nın cennetten kovuluşunun gösterilişinden; Masaccio'nun Floransa'daki Brancacci Şapeli'ndeki ayrılık acısının yüzlerine kazıdığı illüstrasyonundan görülebilir.

Tavanın Merkezi

Michelangelo'nun Sistina tavanı düzenlenmesinin merkezinde Tekvin'den dokuz sahne bulunuyordu: Kendi içinde de üçe bölünmüş birer üçleme. Resimler, Adem ve Havva'nın yaratılışıyla cennetten kovulmaları ikinci bölümde yer alacak şekilde daha önceki ve daha sonraki olaylar sıralanmıştır. İlk bölüm Nuh'nun hikayesine, ikincisi Adem'in yaratılışına ve üçüncüsü de Tanrı'nın evreni -karalar ve denizleri; güneş, ay ve gezegenleri; gündüz ve geceyi- yaratışına ilişkindir. Ortadaki panoların her iki yanında yedi peygamber ve beş kadın büyücüyle birlikte kahinlerin tahtları yer alır. Sekiz kemer köşeli (kemerin dış kavisiyle onu çevreleyen pervazın arasındaki üçgen boşluklar) ve yukarıdaki lünetlerde, İsa'nın Matta İncil'inde adı geçen 40 kuşak boyuncaki atalarının resimleri bulunur. Toplam figür sayısı üç yüzden fazladır.

Şartlar Michelangelo'yu Zorladı

Vasari, dostlarının ilk yardımlarını geri çevirdikten sonra Michelangelo'nun tek başına çalıştığını bildirir. Michelangelo, kendini işine, hatta hiçbir zaman heykel kadar keyif alamadığı resme adamış münzevi bir insandı. Dışarıdan hiç kimseyi, papayı bile işin ilerleyişini görmeleri için içeri sokmadı. Alışılmadık bir durum değildi bu; işler tamamlanmadan hiçbir eleştiriyi duymak istemiyordu. Görev sorunlarla yüklüydü. Başını geri atıp tavana bakarak durmanın, aylarca yakın mesafeden çalışmanın getirdiği fiziksel yorgunluk, sonunda duruşunu bozdu; bedeninde, boynunda ve başında ağrılar baş gösterdi. Michelangelo'nun karşılaştığı bir başka sorunda, boyanın kuruma sürecini yavaşlatan ve kireç bazlı pigmentlerin tuz içeriğini etkileyen buz gibi kış havasıydı. Vasari, Michelangelo'nun kendisine, tavan tonozunun üçte birini boyayıp bitirdiğinde üstünde bir "küflenme" oluştuğunu anlattığını belirtir. Biyografi yazarı bunun, Roma kirecinin beyaz oluşu ve travertenden yapılışı yüzünden ortaya çıktığını açıklar. Uzun süre ıslak kalması durumunda tozlaşmış beyaz bir tortu bırakıyordu. Michelangelo projeyi bırakmak istedi; ama Papa Julius Michelangelo'ya bu sorundan nasıl kaçınacağını gösteren bir uzmanı ortak dostları Giuliano da Sangallo'yu da çağırttı.

Michelangelo'nun Zaferi

Tavanın tamamlanmasına az kalmışken papa sabırsızlık gösterdi. Vasari, Michelangelo'yla papa arasında geçen, Michelangelo'nun "Ben sanatsal açıdan tatmin olduğumda bitecek," dediği hararetli bir tartışmadan söz eder. Sinirlenen papa onu kapı dışarı etmekle tehdit etti. Michelangelo düşüncesizce tepki vermek yerine iskelenin kaldırılıp şapelin açılışa hazırlanmasına olanak verecek biçimde işi bitirdi. Tavan bitmişti. Vasari papanın tavandaki neden altınla zenginleştirilmediğini sormaya yeltendiğini bildirir. Michelangelo, "Kutsal Babamız, o zamanlarda insanlar kendilerini altınlarla donatmazlardı ve resmi yapılanlar da asla zengin olmamış ve servetten haz etmeyen mübarek kişilerdi," diye karşılık verdi. İması belki de dünyevi zevklere düşkün: II.Julius'u hedefliyordu. Papa şapeli, 1 Kasım 1512'de, Azizler Günü'nde açtı. 

Sistina tavanının boyanmasıyla geçen dört yılın yıpratıcı çalışması, Michelangelo'ya övgü dolu bir zafer sağladı. Tavan freskleri onun kendisinin kabul etmek istemediği sanatın capo maestro'su ünvanını perçimledi. heykeltıraşlık öncelikli ilgi alanı olarak kaldı.