Nuri Demirağ

Türkiye Cumhuriyetinin ilk zenginlerinden Nuri Demirağ neler yapmış ve neler yapmak istemiştir?

Tam ismiyle Mühürzade Mehmet Nuri Bey, 1886 yılında Sivas ' ın Divriği ilçesinde dünyaya gözlerini açmıştır. Okul eğitiminden sonra ilk olarak 1903 yılında Ziraat Bankasında daha sonra ise Maliye Bakanlğında memurluk görevinde bulunmuştur. Memuriyet hayatında ticarete atılmanın yollarını arayan Nuri Bey  1918 yılında Emiönünde  Türk Zaferi adlı bir sigara kağıdı dükkanı açmıştır. Milli mücadelenin devam etttiği bu yıllarda  mücadeleye destek vermek isteyen Nuri Bey, Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti'nin Maçka şubesini yönetrek bu mücadelenin bir parçası olmuştur.

İNŞAAT ÇALIŞMALARI

1926 yılında Samsun-Sivas arasına yapılan demiryolu inşaatını Fransız şirket yarıda bırakınca Nuri Demirağ kardeşiyle birlikte ihaleyi düşük bir ücretle kazanıp 1012 kmlik demiryolunu bir yıl gibi kısa bir sürede bitirmiş ve bu başarısı  Atatürk tarafından kendisine verilen ''Demirağ'' soyadı ile ödüllendirilmiştir. İnşaat işlerine devam etmek isteyen Demirağ Karabük de demir çelik, İzmitte selüloz, Sivas da  çimento,Bursa da merinos fabrikalarıyla ve  İstanbu hal binası inşaatıyla bu alandaki kariyerini sürdürmüştür..

1931 yılında İstanbul Boğazına köprü yapma ifkrini ortaya atarak Golden Gate köprüsünü yapan firmayla anlaşıp  1934 yılında Atatürk' e bir proje sunmuştur. Her ne kadar bu proje Ataürk tarafından kabul görsede devrin  hükümeti buna karşı çıkarak pojeye onay vermemiştir.

UÇAK FABRİKASI

1936 yılında devletin uçak almak için zenginlerden para aldğını duyan ve kendisne de bu teklif yapılan Demirağ '' Madem tayyare bu devlet için gereklidir o vakit devlete en iyi yardımı yapmak gerekir.'' demiş ve Çekoslavak bir şirketle anlaşarak Beşiktaşa bir uçak fabriası açmıştır. Bununla yetinmeyen Deimirağ  şimdiki İstanbul havalimanının yerine Gök Okulu adında bir pilot okulu,( Bu pilot okulu sayesinde 1943 yılına kadar 290 tane pilot yetiştirmiştir.) ayrıca şu an ki Atatürk Havalimanının yerinede bir uçuş deneme sahası inşa etmiştir.  Ayını yıl içerisinde Nu.D-36 adlı tek motorlu bir uçak iki yol sonra ise çift motorlu  6 kişlik bir uçak üretilmiştir.

Nuri Demirağ bu alandaki başarı hanesine 1939 yılında açmış olduğu paraşüt fabrikasıyla bir yenisini eklemiştir. 

DENEME UÇUŞLARI

1941yılında Nuri Demirağ oğluyla birlikye ürettikleri uçakla İstanbuldan Sivas'a kadar başarılı  bir şekilde uçmayı başarmışlardr. Bu başarının ardından İngiltere,İspanya gibi Avrupa'nın önde gelen ülkeleri siprişte bulunmuş ancak fabrikanın Eskişehirde yapmış olduğu bir deneme uçuşu başarısız olunca hükümet fabrikayı kapatma kararı almıştır. Bu yüzden siparişlerde iptal olmuş ve Türkiye'nin uçak macerası burada noktalanmıştır. 

SİYASİ YAŞAMI

Fabrikanın kapanmasına ve Boğaz köprüsü projesinin kabul edilmemesine içerlenen Demirağ siyasete atılmaya karar vermiş ve 1945 yılında Mili Kalkınma Partisini kurmuştur. Ancak iki seçimde de başarılı olamayan Demirağ  1954 yılında Demokrat Partiden milletvekili adayı olmuş ve Sivas milletvekli seçilmiştir. 3 yıllık bir süre boyunca bu görevini sürdüren Demirağ 13 Kasım 1957 yılında  vefat etmiştir.