Dünya Çapında Bir Türk Romanı: İnce Memed

Anadolu insanının yaşadığı zorlukları, katı düzene karşı atılan özgürlük adımlarını ve İnce Memed’in destansı hikayesi ustaca kaleme alınan bir roman İnce Memed. Nobel edebiyat ödülüne aday gösterilmiş bir Türk yazarının romanı ile henüz tanışmadıysan hemen yazıya tıkla.

Gerçek adı Kemal Sadık Gökçeli olan Yaşar Kemal, 6 Ekim 1923’te dünyaya geldi. Ailesi ile göç ederken babası Sadık Efendi’nin 9 yaşında yaralı bir çocuğu yanına alarak evlat edinmesi ile Usta yazar Yaşar Kemal’in hayat öyküsü oluşmaya başladı. Babası Sadık Efendi, 4 yaşındaki Yaşar Kemal’in gözleri önünde Yusuf tarafından öldürüldü. Yaşar Kemal, bu travmadan dolayı birkaç sene kekeme konuştu. Bu trajik ve dokunaklı hayat öyküsünden sonra Yaşar Kemal yazılar yazmaya, kendini yazı yoluyla ifade etmeye başladı ve usta bir yazarın doğuşu başlamış oldu. Yaşar Kemal; romanlarında yüce bir anlatıcıdır, ezilen kesimi onların kendi bakış açılarıyla anlatır bu da okura ayrı bir okuma zevki yaşatır. İnce Memed serisini okumadan önce Yaşar Kemal’in hayat öyküsünü biraz okumak kitabı daha iyi anlamamızı sağlıyor.

İnce Memed’in ağalık sistemine ve ağaların halka yaşattığı zulme başkaldırarak eşkıya olmasıyla hikayemiz başlıyor. Aşk, kahramanlık, Anadolu insanının özellikleri ve yaşantısı, Anadolu halkının gelenekleri ve batıl inançlarını kitapta okuyoruz. İnce Memed’in nasıl eşkıya olduğunu ve köyünde uğradığı ihanetten dolayı içinde ömrü boyunca taşıyacağı bir ateşi okurken anlayabiliyoruz. Okurken birçok yerde karakterlerle bütünleşiyor ve adeta karakterlerin duygularının içerisinde kayboluyoruz. Yaşar Kemal’i usta bir yazar yapan bütün özellikler romanın içerisinde ince ince işlenmiş. Gerçekçiliği ve destansı bir halk karakteri yaratması onu bütün dünya okurları tarafından sevdirmiştir. Yerellikle evrenselliği birleştirebildiği için birçok yüreğe dokunabildiğini düşünüyorum. Anadolu’da gözlemlediği ve bildiği ne varsa yazıya aktarmıştır. Anadolu insanının ruh halini ve sömürüye karşı başkaldırısını ustaca anlatmıştır. İnce Memed'le dağları, taşları, mağaraları, köyleri geziyormuş gibi bir his yaratır okuyucuda. İnce Memed, Yaşar Kemal’den okuduğum en iyi kitaplardan biridir.  Kitabın çok sevilmesinin sebeplerinden biri de zalime karşı duruşa, haksızlığa boyun eğmemeye ve doğrunun yanında olan İnce Memed’in karakteristik özellikleridir. Karakterimiz, aşkı için de halk için de aynı mücadeleyi gösterir.

Eşkıyalıktan kahramanlığa, ardında bırakılan insanlara, açlıktan zenginliğe, köylünün ateşiyle yanan destansı bir hikaye. Kitaptaki karakterlerin en dertlisi İnce Memed değildir, Topal Ali, Iraz Teyze, Hatçe, Recep çavuş, Cabbar ve daha nicelerinin içinde yanan bir ateş vardır bunu da kitabı okurken anlayabiliyoruz. Bir yanda ağalar bir yanda candarmalar bir yanda da İnce Memed'in yolunu gözleyen insanlar. Hepsi bir ateş çemberinin içerisinde gibi dönüp dönüp duruyorlar.

Yaşar Kemal’in öyle bir yazım dili var ki İnce Memed’den bir kesit alıp bir okura okuttuğunuzda ince Memed’den bir kesit olduğunu anlayabilir. İnce Memed bir halk karakteri, bir özgürlük simgesi ve en önemlisi de barış yanlısı bir karakterdir. Kitabı okurken birçok duygu durumunu yaşayabiliyorsunuz. Bazen İnce Memed'e kızıyor, gülüyor, ağlıyor ya da ona hak verebiliyorsunuz. Birçok duyguyu yaşattıran kitaplar çok azdır, İnce Memed bu konuda tam bir baş yapıt.

Anadolu halkının doğallığını, batıl inançlarını, törelerini, gelenekleri ve tabi yaşadıkları zor hayatı İnce Memed'de okuyoruz. İnce Memed serisinin birçok emek, yaşanmışlık ve gözlemle yazıldığı 32 senede tamamlanmasından da belli oluyor. Okurken herkesin kendinden bir şeyler bulabileceğini düşünüyorum. İnce Memed, etkisinden uzun süre çıkamayacağınız destansı bir hikaye.

Sevgi ile kal.