Bir Biopunk Türü Örneği: Gattaca

Kredi: Tmester-Flickr

Beyazperde sanat dalının en gözde alanlarından birisi ve herkese hitap edebilecek kadar alt türü bulunuyor. Bugün sinema dünyasının tam oturmamış türü olan Biopunk'a ve örneği Gattaca’ya değindim. Şimdiden iyi okumalar!

Film dünyası çoğumuzun bildiği genel türler altında binbir çeşit alt türlere ayrılıyor. Teknolojideki gelişmeler önderliğinde var olan türler de kendi içlerinde keskin hatlarla ayrılmaya devam ediyor. İşte Biopunk da bunlardan bir tanesi. Siberpunk’tan türeyen ilk tür olma özelliğine sahip Biopunk (biyoloji + punk) aslında bilgi teknolojisinden ziyade biyoteknolojinin etkilerine odaklanan bir bilim kurgu alt türü. Sentetik biyoloji ve biyoteknoloji devriminin çoğu zaman istenmeyen sonuçlarını ele alan ve genetik manipülasyon ile değiştirilen ve geliştirilen bireyleri ileri sürerek genetik mühendisliğin karanlık tarafını inceleyen bir tür olarak distopik bir dünyanın yansımalarını gösterir. Lafı fazla uzatmadan bu türün en güzel örneklerinden biri olduğunu düşündüğüm Gattaca filmini konuşalım.

Gattaca, Amerikan bilim kurgu film yazarı Andrew Niccol tarafından yazılıp yönetilen kadrosunda Uma Thurman, Ethan Hawke ve Jude Law gibi rüştünü ispatlamış oyuncularla oluşturulmuş bir yapım. Loren Dean, Ernest Borgnine, Gore Vidal ve Alan Arkin gibi değerli isimlerin de rol aldığı 1997 yılı çıkışlı film, aynı yıl Akademi Ödülleri'nde En İyi Sanat Yönetmenliği dalında Oscar Ödülü'ne aday olmuştur. Ayrıca film adını, DNA’nın yapı taşları olan dört temel bazdan yani Guanin, Adenin, Timin ve Sitozin’den alıyor.

Gişede beklediği başarıyı yakalayamamış olsa da zaman içinde oldukça geniş bir hayran kitlesine ulaşan Gattaca dünyasında, genetik mühendisliği çok yol almıştır ve bilimsel olarak kusursuz insanlar oluşturulmaya çalışılmaktadır. Genetik olarak mükemmelleştirilmiş bu süper insan ırkı yüzünden normal yollardan dünyaya gelmiş insanlar arka planda kalmaktadır. Tüm süreçlerde yönetmen genetik biliminin zamanla daha çok ilgi görmesine bağlı olarak eleştirel bir gelecek çiziyor ve temsil ettiği akım doğrultusunda insanların genetik altyapısal farklılıklara göre ayrıştırıldığı bir tema çerçevesinde izleyicilerine distopik mesajlar iletiyor. Böylece gözler önüne serilen geleceğin karanlık tablosu “Bilimin etik olmayan kullanımı sonucunda toplumsal ayrışmalar keskinleşebilir.” fikrini resmediyor.

Sonuç olarak Gattaca, gelecekte bilimin yanlış kullanılmasıyla toplumsal ayrışmaların hüküm sürdüğü adaletsiz bir dünya gösteren uyarı niteliğinde bir yapım. Bazı eleştirmenlere göre bu yapım geleceğe fazla karamsar baksa da filmden bir yıl sonra ABD’de “Genetik Ayrımcılığa” karşı bir yasa çıkarılmış.