26 Mart: Ölmeme Günü

Kabul edelim "Ölmeme Günü" hepimize çok cazip geldi. Herkes aslında ölmemek ister ve bazılarımız da bu isteğini gerçekleştirir. Kimler diyecek olursanız bana göre şairler ve yazarlar ölümsüzdür. İşte bu günü de onlar bulmuşlardır zaten. Gelin, bu günün ortaya çıkış hikayesine bakalım.

Bir masa düşünün bu masada Turgut Uyar, Cemal Süreya, Tomris Uyar ve daha nice çok kıymetli edebiyat dünyasından insanlar... İşte bu masada 26 Mart Dünya Ölmeme günü ortaya çıktı. Biz de bu yazımda bu hikayeye şahit olacağız.

Ne tuhaf değil mi? Aslında adıyla yaşayan bir gün de diyebiliriz çünkü hâlâ hatırlayıp anıyoruz ve hatta anlatıyoruz. İlk duyduğumda çok etkilendiğim bir olaydır bu güzel gelenek. Bir gün Tomris Uyar, Turgut Uyar, Can Yücel, Cemal Süreya olmak üzere edebiyat dünyasının önde gelen isimlerinin olduğu masada rivayete göre o gün kimsenin tam bilmediği bir kadın varmış. O kadın o akşam vücudunda gezen bir iğne olduğundan ve bunun kalbine saplanması ihtimalinin korkusundan bahsetmiş. Bunun üzerine Turgut Uyar büyük bir rakı şişesi istemiş ve sonra masadaki herkese imzalatmış. Şişeyi kadına verip demiş ki  "Seneye bugün bu şişeyi burada hep beraber içeceğiz."

Sonraki yıllarda her 26 Mart akşamı Eski Rumelihisarı Avcılar Lokantası’nda toplanılarak ölmeme günü kutlanmış ve  gecenin sonunda da imzalanan şişeler en umutsuz olana verilip tekrar bir araya gelene kadar emanet edilmiş. Böylece bir gelenek haline gelmiş olduğundan bahsediliyor.

Yukarıda bahsettiğim hikaye için asıl hikaye değil de en çok anlatılan hikaye olarak bahsediliyor aslında. O masadan kalan ve son imzalı şişenin sahibi fotoğrafçı İsa Çelik'e göre asıl hikaye daha az dramatikmiş. Bu asıl hikayeden bahsetmek isterim. Asıl hikayeye göre bir gün rakı sofrasında dostlarıyla otururlarken eski dostları Tombalacı İsmet gelmiş. İsmet'in canının sıkkın olduğu her halinden belliymiş. İsa Çelik "İsmet, bir ölük halin var iyi misin?" diye de sormuş hatta. Ölük de ne demek diyecek olursanız İsa Çelik umutsuz, mutsuz demek yerine bu kelimeyi kullandığını ve ölük kelimesinin kendi uydurduğu bir şey olduğundan da bahsetmiştir. Asıl hikayemize dönecek olursak İsmet derdinin nedenini söylemeyince bunun üzerine Tomris Uyar masaya büyük bir şişe rakı istemiş. Ve de “İsmet önümüzdeki yıl bugüne kadar bu rakıyı muhafaza edeceksin ve önümüzdeki yıl bu rakıyı burada açıp içeceğiz” demiş. İsa Çelik İsmet'in o rakıyı içip yerine başka rakı koyacağını düşünerek rakıyı kağıtla kaplamış. Masadaki herkes o kağıdı imzalamış ve şişeye sıkıca bantlamışlar. Böylece o gece bu güzel ve anlamlı gelenek başlamış olmuş.

Bildiğimiz üzere her başlangıç gibi maalesef bitişler de vardır. Bu geleneğin nasıl bittiğini de anlatayım. 1970'lerin sonunda başlamış olan bu gelenek 1985 yılına kadar sürmüştür. O yıl Turgut Uyar Ölmeme Günü'nü kutladıktan sonra Ağustos ayında hayatını kaybetmiştir. Turgut Uyar'ın ölümünden sonra bir daha o günü kutlamamışlar. İşte böylece bu güzel ama aynı zamanda buruk olan bu geleneğin başlangıcı ve bitişine şahit olmuş olduk.

İsa Çelik bir süre görüşmediklerini ama sonradan bir şekilde birbirlerini arayıp "Ölmeme günü öldürülür mü ya?" diyerek  yeniden toplanmaya karar verdiklerini söylemiş. Ama tabi bu ne zaman olmuş ya da o masada kimler geriye kalmıştır bilemiyorum açıkçası.

Bence hepimizin bir ölmeme günü olmalı ve de bunu kutlamalıyız. Bu dünyada bir iz bırakmak, ölsek bile hikayelerde ve şiirlerde yaşamak ölmemek değil midir aslında? Biz onlar gibi arkamızda böyle güzel eserler bırakamayız belki ancak hayatımızda ve hayatımızda olan insanlarda ölmemek için yapabileceğimiz çok şey var.

Bu yazının bitişini en sevdiğim şairlerden olan Cemal Süreya'nın "Turgut Uyar" adlı şiiriyle bitirmek istiyorum.

Ak odada oturur
Kapısı penceresinden çok
Gözlerinde yıldızlar
Serin yerde durur
Bir elinde kadeh
Öbürünü yarasına bastırır
İnşaattan ses gelir
Bir şeyi okşar gibidir
Uzanıp durmuş mahcup
Işığagöçerin şarkısı
Dönülmez dizeler içinde
Onunkiler gülaçılır
Öldüğü gün
Hepimizi işten attılar.

Umarım güzel bir şekilde ölümsüzlüğü aktarabilmişimdir, hepinize keyifli okumalar!