1991 Körfez Savaşı ve Bugün

İnsanlık tarihi var olduğu sürece savaş her zaman benliğini korumuştur. Savaşlarda sadece toplumların aldığı hasarı konuşsak da, her savaşta olduğu gibi bu savaşında perde arkasında etkilenen yine doğa ve hayvanlar oldu. Bunlardan birisi ise 91 Körfez Savaşı'dır. Savaşın başlangıcını, ilerleyişini , yayılışını ve son olarak sonuçlarını hep birlikte inceleyelim.

91 Körfez Savaşı

 

Körfez Savaşı, Birinci Körfez Savaşı veya kod adı ile Çöl Fırtınası Harekatı, 2 Ağustos 1990'da Irak'ın Kuveyt'i işgal etmesi ile başlayan vukuat sonucunda  ABD, İngiltere, Arabistan, Suriye ve Mısır'ın da katıldığı ve toplamda 37 ülkenin dahil olduğu Irak'a karşı düzenlenen askeri harekattır. Harekatın toplam maliyeti olan 60 milyar USD'nin 37 milyarlık kısmını Suudi Arabistan tek başına karşılamıştır. Harekat,  ABD öncülüğünde gelişmiş olup II.Dünya savaşından sonraki en geniş çaplı askeri koalisyon gücü kurulmuştur. Harekat deniz, kara ve havadan yürütülmüş olup 24 Şubat 1991'de koalisyon güçlerinin galibiyeti ve ateşkes ile sonuçlanmıştır.

Bu savaş sırasında Irak askerleri kasten denize petrol pompalamış ve Meksika Körfezindeki sızıntıdan sonra en büyük petrol sızıntısına sebebiyet vermiştir. Louisiana civarlarındaki petrol platformunda 20 Nisan'da meydana gelen patlama,11 işçinin ölümüne ve denize günde tam 60 bin varil petrol sızmasına sebep olmuştur. Platform bu olaydan kısa süre sonra çökünce, kuyunun ağzındaki tüm petrol denize yayılmıştır. Bu sızıntı için pek çok petrol şirketi ve çevreci vakıflar milyarlarca dolar harcamış ancak 4'te 3 ü temizlenebilmiştir. Pek çok kıyıda yaşamı oldukça derinden etkilemiş ve çevresel bir ''felaket'' olarak adlandırabileceğimiz bir olaya dönüşmüştür.

Bu Savaşın Bazı Sonuçlarına Göz Atalım

Toprak: Kuveyt'in tüm coğrafyasının yüzde 5'i, havayla ve suyla taşınan is ve petrolün çöküp kum ve çakılla karışmasıyla oluşan kalın bir tabakayla kaplandı. Petrol yanarken açığa çıkan kirli yağ buharı arttı ve ülkenin yüzölçümünün yüzde 10'unda  bu tabaka etkisini gösterdi. Bazı ağır metaller toprağa çöktü ve olay çevresinde sudaki tuz oranı arttı. Toprağın ve suyun kirlenmesinin ardından birçok canlının oradaki yaşayan kesimi yok olma tehlikesine gelecek kadar olumsuz etkilendi.

Yer Altı Suları:  Petrol kuyularından fışkıran petrol yer altı sularına karışıp çevredeki çoğu yer altı kuyusunun kirlenmesine, kullanılamayacak hale gelmesine sebebiyet vermiştir. 2 yıl boyunca devamlı oluşan bu kirlilik kadim doğanın yenileme gücü ile ancak kendini yavaş yavaş toparlamaya başlamış olup çoğu kuyu nispeten kendi kendine temizlenmiştir.

Kara Canlıları: Yüzlerce petrol gölü ve kalıntısı oluştu çoğu hayvan, bitki, böcek ya zehirlendi yada boğuldu. Bazı hayvanların davranışları ve döngüleri değişti. Üreme başarıları azaldı. Bitki ve hayvanlarda bolca ağır metal ve hidrokarbon bulundu.

Hava: Yanan petrolun sonucu hidrokarbon, kükürt dioksit, nitrojen oksit, ozon ve bir takım solvent bazlı kimyasallar atmosfere karıştı. Mikropartiküller şeklinde olan bu tehlikeli kimyasallar hava ile kilometrelerce taşınıp insanlar tarafından solunuldu. Kuveyt hastanelerinde solunum için gelen şikayetler bolca arttı, petrol yağmurları oluşup suyu kirletti ki bu da bu yağmur döngüsüne petrolun karışmasına sebebiyet verdi.

 

 Savaş Sonrası Hayata Dönüş

Yıllar geçtikten sonra doğal yenilenme ile ilk olumlu tepkiler gelmeye başladı, sert yüzeylerdeki petrolün çoğu temizlenmeye başladı.Bu süreç oldukça zorlu bir süreçti çünkü kuma ve çamura karışan petrolü temizlemek çok meşakatli bir işlemdi, özellikle bazı bataklıklarda tam temizleme yapılamamış ve olduğu şekilde bırakılmıştır. Su üzerindeki çalışmalar aynı şekilde uzun uğraşlar, milyonlarca dolarlar harcanarak temizlenmiş zararı minimum düzeye indirmiştir. Yavaş yavaş hayat bölgeye tekrar gelmiş hayvanlar tekrar göç etmiş bitkiler yeniden yeşermişti.