İş/Staj Mülakatında Sorulan Beklenmedik Sorular

Kredi: unsplash websitesi

İş ve staj mülakatlarında sorulan klasik soruların yanında alışık olmadığımız birkaç soru hakkındaki gözlemlerimi içeren bu yazının herkese faydalı olacağını umuyorum.

   Günümüzde birçok üniversite öğrencisi staj yapabileceği bir yer arıyor. Üniversite mezunları ise iş bulma derdinde. İşsizliğin zirve yaptığı bu dönemde, staj bulmak bile bu kadar zorken insanlar nasıl iş bulabileceğini düşünüyor.

   Youthall, Kariyer.net gibi çeşitli internet sitelerinden, iş veya staj arıyorsunuz diyelim. (Staj arayan bir öğrenci olarak ben bu yazımda staj üzerinden gideceğim.) Size uygun sektörde, size uygun bir pozisyon araştırıyorsunuz ve sonunda birkaç seçenek buldunuz. Gereken bilgileri doldurdunuz ve CV’nizi yolladınız. ‘Acaba geri dönüş olacak mı, mülakata seçilecek miyim?’ diye düşünürken bir mail geldi ve mülakat tarihiniz belli oldu. Bir yandan çok mutluyken diğer taraftan mülakat için heyecan ve gerginliğiniz başladı. Ön çalışmalar yapmaya başladınız. Mülakat soruları araştırıyorsunuz, deneyimi olan arkadaşlarınızdan deneyimlerini dinliyorsunuz. Mülakat tarihi geldi ve mülakata girdiniz. Mülakat soruları, genel hatlarıyla beklediğiniz gibi gelse de beklenmedik sorularla karşılaştınız. Bu beklenmedik sorulara verdiğiniz cevapların yeterli olup olmadığını düşünmeye başladınız. Böyle uzayıp giden bir sürece önceden hazırlıklı olmak, beklenmedik soruları öğrenmek, eminim birçok kişinin işine yarayacaktır.

   YetGen 21. Yüzyıl Yetkinlikleri Farkındalık Programı’nın ‘İş Dünyasına Geçiş ve Mülakat Simülasyonları’ dersinde Getir firmasının İnsan Kaynakları Uzmanı ile yapılan iş mülakatı simülasyonunda gördüğüm birkaç gözlemimi sizinle paylaşıyorum.

   Öncelikle mülakata girmeden herkesin ön araştırma yapması gerekiyor. Firma hakkında firmanın web sitesinden çeşitli bilgileri öğrenip onları özümsemek ve sorulara hazırlıklı olmak gerekiyor.

   Bunun dışında, Google’da mülakatlarda sorulan sorular diye aratınca da karşınızda klasikleşmiş soruları bulacaksınız. Bunlardan bazıları; ‘Kariyer hedefin nedir?’, ‘Şirketimiz hakkında ne biliyorsun?’, ‘Okul dışında neler yapıyorsun?’, ‘Daha önce deneyimin oldu mu?’ gibi sorulardır. Bu sorular genellikle her mülakatta sorulan sorulardır. Bir tık daha ileriye gidilirse; ‘Bu firma senin olsa ilk neyi değiştirirsin?’, ‘Kendinle en gurur duyduğun an?’, ‘Yakın dönemde firmamızla alakalı bir reklam aklında kaldı mı?’ gibi bir tık daha yaratıcı ve özel sorular ile karşılaşabilirsiniz. Bu sorularla da ufak bir ön araştırma ile başa çıkabilirsiniz.

   Benim asıl değinmek istediğim nokta, Getir ile iş simülasyonunda gözlemlediğim, daha önce denk gelmediğim sorular. Bunlardan ilki: ‘İstanbul’da bulunan birinci köprüden bir günde kaç araba geçer?’ Aslında bu soruda bizden istenen cevap bir sayı değil. Bu soru ile bizim analiz yeteneğimiz ölçülmek isteniyor. Bu soruyu çeşitli çerçevelere göre değerlendirip ona göre bir geri dönüş vermemiz gerekiyor. Bunun için de yapılacak en mantıklı hareket soruda geçen bir günün, hangi bir gün olduğunu mülakat yaptığınız kişiye sormaktır. Bu bir gün, pandemide bir gün mü, hafta içi bir gün mü, hafta sonu bir gün mü yoksa iş yoğunluğunun çok olduğu bir gün mü gibi çeşitli ölçütlerce düşünüp buna göre cevap vermektir.

   Diğer bir soru ise yine ilkiyle aynı tarz, analiz yeteneğini ölçen bir soru. Örneğin Edirne’de yaşıyorsunuz ve mülakatta size ‘Sizce Edirne’deki fırınlarda bir günde toplam kaç ekmek çıkıyordur?’ gibi bir soru soruldu. Bu soruda da yine sizden beklenen bir sayı değil, bu soruyu hangi çerçevelerde değerlendirdiğiniz. Bu bir günün, hangi bir gün olduğunu mülakat yaptığınız kişiye sormanız gerekiyor. Pandemide bir gün mü, Ramazanda bir gün mü gibi ekmek üretimini etkileyen etmenleri işin içine katarak bunları sormanız isteniyor.

   Kısaca bu sorular bizim analiz yeteneğimizi test etmeye yönelik sorular. Bu sorularda istenen şeyi doğru çerçevelendirebilirsek makul bir cevap vermiş oluruz. Bu sorular her şeye uyarlanabilir ve sonsuz sayıda böyle soru yaratabilirsiniz. Bu sorularda bizden asıl istenen, soruyu çeşitli faktörlere göre değerlendirip bunu mülakat yapan kişiye sormanız. Ön hazırlık yapıp üstüne böyle ince detayları bilmek mülakatlarda sizi öne çıkaracaktır.