İlk Kadın Makine Mühendisimiz

Belki de kadınların makine mühendisliği alanında olmasını sağlayan, bu mesleğin ilk kadın öncüsü olan Altan Edige kimdir, neler yapmıştır? Hadi gelin, birlikte bakalım.

ALTAN EDİGE KİMDİR ?

 

                                                                   

 

Biliyoruz ki kadınların mühendislik gibi meslekler yapması günümüzde bile bazı insanlarca garip karşılanıyor. Eski zamanlarda bu gariplik daha da yaygındı ama Altan Edige ve diğer kadınlar herkese örnek oldular. Belki de, onlar bu mesleği seçmeselerdi şu anda mühendislik ve kadın ilişkisi insanlar tarafından garip karşılanacak, saçma bulunacaktı ama o kadınlar ne kadar başarılı olduklarını, bu mesleği sevdiklerini, değer verdiklerini ve işlerini ne kadar önemle yaptıklarını herkese gösterdiler. İlk başlarda yadırganan kadın mühendisler cumhuriyetin ilanıyla birlikte profesyonel iş hayatında her konuda girmelerine teşvik edilmiş ve destek görmüşlerdir.

 Altan Edige, Şehabettin ve Fatma Talat Edige'nin çocuğudur. Dört kardeş olan Altan Edige en küçük çocuktur. 1927 yılında İstanbul'da doğmuştur. İlk öğretimini Mimar Sinan ilkokulunda tamamlamıştır. Ortaokulunu da Isparta'da tamamladıktan sonra iki sene Alman lisesinde okur ve sonra Beyoğlu kız lisesine geçer. Altan'ın abisi de tekstil mühendisidir. Abisinin mühendis olması Altan'a mühendisliği sevdirmiştir.

 Altan liseyi bitirip 15 Eylül 1947 tarihinde teknik üniversiteye girmek için başvurur. İlk hedefi makine bölümü olan Altan'ın diğer hedefleri ise mimarlık veya elektrik fakültesine girmektir. Ama ilk hedefi olan makine fakültesini kazanır. 2122 numarası ile fakülteye kayıt olur. Fakülteye devam ederken uçak şubesine geçmek ister ve bunun için bir dilekçe yazar. Uçak fakültesine geçer fakat sonradan tekrardan makine bölümüne geçerek öğrenimine orada devam eder. Stajını Halit Tersanesi'nde tamamlayıp hava pompaları konusunda çalışma yapar. Altan Edige genel olarak bütün derslerde başarılı bir öğrenciydi ve beş yıllık öğrenim hayatının sonuna gelmişti. Sadece mühendislik derslerindeki başarısıyla değil marifetleriyle de gözde bir öğrenciydi.

                                                                      

                                                                     

Altan çalışmalarını ve stajını 1953 yılı ekim ayında tamamlar ve makine fakültesinden mezun olmuştur. Altan Edige, Türkiye'de yüksek makine mühendisi unvanı almıştır. Artık herkes onu ilk kadın makineci olarak tanımaktadır. Bundan sonra mühendis hanım olarak anılan Altan Edige memleketin en eski ve en büyük halı fabrikası olan Kula Mensucat Fabrikası'nda çalışmaya başlar. Fabrikada tanıştığı Wilhelm Bosselmann ile 1956 yılında evlenir. Wilhelm'de Altan gibi mühendistir. Kula'da bir süre daha çalıştıktan sonra Adapazarı'nda da çalışıp oradan Batı Almanya'ya giderler. Artık orada çalışıp hayatlarını devam ettirmişlerdir.

                                                             

1975 Yılında Altan Edige ameliyat geçirir ve kanser olduğunu öğrenir. Hastalığından dolayı tüm hayatını verdiği en sevdiği şeye artık veda etmek zorunda kalır. Artık emekli olmuş ve hastalığı için tedavi görmeye başlamıştır ama ne yazık ki 1977 yılında eşine, mesleğine veda etmiştir. 

Altan Edige bir çok kişiye öncü olmuştur ve Atatürk'ün şu sözünü doğrulayıp hayata veda etmiştir. Büyük önder Atatürk, 23 Mart 1923 günü Konya’da yaptığı konuşmada “Çok büyük şükranla görüyoruz ve görmekteyiz ki, her yerde hanımlarımız erkeklerle fikir ve nur yolunda müsabaka derecesine yürüyorlar. Yine şükranla ifade etmek lazımdır ki, hiçbir yerde kadınlarımız erkeklerden aşağıda değildir. Hemen her yerde kadın ve erkek seviyesi arasında bir denklik görmekteyiz. Bul hal şayan-ı iftihardır. Kadınlarımızın daha namüsait şartlar altında erkeklerden geri kalmayışı ve belki aynı şartlar altında erkeklerden ileri gidişi mucib-i mefharettir. Lakin kadınlarımız bununla mağrur olmalı değil, bilhassa münevver hanımlarımız ecnebilerin, düşmanların ve içimizdeki bedhahların kendilerine atf ve isnat etmek istedikleri gayri vaki ve gayri muhik noksanların hakikaten gayri varit ve gayri muhik olduğunu göstermek mecburiyetindedirler. Bunu fiilen, maddeten giyinişleriyle, tavrı hareketleri ile, her şeyleriyle izhar ve ispat eylemişlerdir” demektedir. Altan Edige bu sözü doğrulayıp kadınlarında erkekler kadar başarılı ve güzel işler çıkaracağını hiçbir şekilde kadın erkek ayrımının olmaması gerektiğini aktarmış ve aramızdan ayrılmıştır.