KÖY ENSTİTÜLERİ: BİR EĞİTİM REFORMU

Yoksul köy çocuklarının ellerinde tuttukları meşale ile aydınlanan yolda bir eğitim reformu yolculuğu. Sanattan bilime, tarımdan kalkınmaya bir öğretmen yetiştirme meselesi..... KÖY ENSTİTÜLERİ

Köyden başlayan ve tekrar köye dönen bir yeniliktir köy enstitüleri.  

1930’lu yıllarda nüfusun yaklaşık % 80’i köylerde yaşamaktadır. Okuma –yazma oranının artması ise köylerde yaşayan çocukların eğitime dahil olmasıyla gerçekleşecektir. Kırsalda meydana gelecek değişim ülkenin de gelişiminin öncüsü olacaktır. Anadolu’da başlayacak eğitim reformunun mimarları ise dönemin Cumhurbaşkanı İsmet İnönü ile birlikte Milli eğitim bakanı Hasan Âli Yücel ve  İlköğretim Genel Müdürü  İsmail Hakkı Tonguç’dur. 17 Nisan 1940 tarihinde 3803 sayılı Köy Enstitüleri Kanunu kabul edilerek verimli tarım arazilerinin bulunduğu, tren yollarına yakın 21 bölge belirlenerek enstitü binaları yükselmeye başlamıştır.

                                                  

Her enstitünün bahçesi, bağı, arıları, besi hayvanları vardı. İş içinde eğitim ilkesi ile köy çocuklarının ziraat hayvancılık alanında da donanımlı yetiştirilmesi hedefleniyordu. Bu alanların dışında  enstitüden mezun olan her ilkokul öğretmeni aynı zamanda inşaat, balıkçılık, marangozluk, terzilik, demircilik, bağcılık gibi bir çok alanda eğitiliyor ve dışarıdan bir yardım almadan kendi ihtiyaçlarını kendileri giderebiliyorlardı. Ziraat derslerinin yanı sıra kültür dersleri ve teknik dersler de program içerisinde yer almaktaydı. Sanat ile tanıştırmak için de ayrıca geleneksel sazlar, klasik müzik enstrümanları öğretiliyor, orkestralar kuruluyor, tiyatro gösterileri hazırlanıyor ve şenliklerde sergileniyordu.

                                   

27 ocak 1954’te Köy Enstitüleri kapatıldı. Kapatılana kadar geçen süreçte 1.308 kadın ve 15.943 erkek toplam 17.251 köy öğretmeni yetiştirildi. Bu öğretmenler arasında nice yazarlar, ressamlar, müzisyenler de yetişti. Fakir Baykurt, Talip Apaydın, Mahmut Makal, Dursun Akçam bunlardan sadece dördüydü.

Köy Enstitüleri Cumhuriyet’in bize getirdiği değerler ışığında bir eğitim meşalesi olmuştur. Köy insanını kıymet olarak tanımadan, köye dokunmayan hiçbir hareketin kalıcı olamayacağını, köyün canlanmadıkça umumi hayatında canlanmayacağını, köylü gülmedikçe şehirlinin de gülmeyeceğini  dile getiren İsmail Hakkı Tonguç ile sözü bitirelim.

''Vatanın dağlarında, bayırlarında ve kırlarında hatta en ücra yerlerinde kendi kendine açıp solan çiçek bırakmayacağız'' sözü ile Hasan Âli Yücel'in köy enstitüleri yolculuğunu anlatan bir belgesel film önerisi ile de veda edelim.'' YÜCEL'İN ÇİÇEKLERİ''

Kaynak: Link