Dünya İnsanlık için Bir Hapishane Mi?

Kredi: Google photos

İnsanoğlu Dünya'dan ilk ayrılışını Dünya'nın yörüngesine gönderdiği uydularla birlikte yapmıştı. Bu olayı herkes çok büyük bir adım olarak gördü ama ya atılan bu adım Dünya'yı insanlık için bir hapishaneye çeviriyorsa? Hadi göz atalım.

Herkese merhabalar arkadaşlar. Bugün yine çok konuşulmayan ama ileri zamanlarda Dünya'nın başına çok büyük dertler açabilecek olan uzay yolculukları hakkında konuşacağız. Çoğunuzun bildiği üzere insanlığın uzayla ilk teması olarak ''Sputnik 1'' uydusu kabul edilir. Sputnik 1 uydusunu Soğuk Savaş sırasında uzaya gönderen Ruslar aslında hiç fark etmediği bir şey başlatmıştı: uzay savaşı. Amerika bu başarılı uydu fırlatmasından sonra daha da hareketlenerek çok kısa sürede çok büyük işler başarılmasını sağladı. Artık çoğu ülkenin uzayda kendi uydusu var ve çoğu gelişmiş olan veya gelişmekte olan ülke Ay'a ayak basmak için ekstra çaba sarf ediyorlar. 

Uzay yolculuğu insanlığın şimdiye kadar kalkıştığı en heyecan verici ve en zorlayıcı macera. Ama tarihin ironisidir ki daha çok uzaya gittikçe sonraki gidişleri daha da zorlaştırıyor olabiliriz. Fırlatılan her roket ve uyduyla kendimiz için her yıl daha ölümcül ve tehlikeli hale gelen bir tuzak yaratıyoruz. Eğer böyle devam ederse ''Uzay Çağı''nın sonunu getirebiliriz. 

Uzaya bir şey götürmek inanılmaz derecede zor. Bu yüzden bunu yapmak için çok hızlı olan roketler kullanılmalıdır. Başta atmosferi terk etmek için önce çok hızlı şekilde dümdüz yukarı, sonra Dünya etrafında bir dönme hareketi oluşturmak için yana doğru hareket edilmeli. Eğer bu başarı ile tamamlanırsa ancak "alçak yörüngeye" giriş yapılmış olur ve bir defa orbite girildiğinde buradan çıkması çok zordur. Bunu yapacak enerji olmadığında burada kilitli kalmış sayılınır ve Dünya etrafında sonsuza dek asılı kalınır. Bu, uzay istasyonları ve uydular gibi yörüngede tutmak istediğimiz şeyler için çok iyidir. Bu şekilde insanlığın altyapısının çoğu uzaya taşındı. Yüzeyin sadece birkaç kilometre yukarısına... İşte tam olarak sorunun, insanlığın hapishanesinin başladığı yer burada...

Roketler aslında çok fazla yakıtı yerinde tutan tenekelerdir. Yakıt harcandıkça uzay aracı daha rahat uzaya çıksın diye bu tenekeler fırlatılır. Bazı kısımlar ya Dünya'ya çarpar ya da atmosferde yanar, ama çoğu kısmı yukarıda kalır ve Dünya yörüngesinde dolanmaya başlar. On yıllar boyunca alçak yörünge; harcanmış ek motorlar, kırık uydular, atış testleri ve patlamalardan kalan milyonlarca şarapnelden oluşan bir hurdalığa döndü. Şu an yörüngede bilinen aktif 3372, aktif olmayan 3170 uydu; monitörden büyük 10 binden fazla obje, elma büyüklüğünde 20 bin obje, bilye büyüklüğünde 500 bin obje ve 100 milyondan fazla takip edilemeyecek kadar küçük olan objeler vardır. Bu moloz Dünya etrafında 30,000 km/h hızında günde birkaç kere yörünge değiştirerek hareket ediyor. 

Yörünge o kadar hızlı ki bezelye boyutunda bir moloz tarafından vurulmak plazma silahıyla vurulmaya eşdeğerdir. Eğer sadece bir moloz çalışan 3 bin uydumuzdan birisine vurursa anında kullanılamaz hale gelir ve ortaya daha fazla moloz çıkarır. Her yıl 30-40 uydu bu şekilde hali hazırda kullanılamaz hale gelmektedir. 

Önümüzdeki on yılda uzay hurdalarının sayısının 10 katına çıkması beklenirken maalesef bardağı taşıracak noktaya doğru yaklaşıyoruz. Ama bu anlattıklarımıza rağmen uzaydaki en kötü şey küçük hurdalar değildir. En kötü şey hurda olmayan şeyleri hurdaya dönüştürecek olan durdurulamaz zincir bir reaksiyondur. Örneğin iki uydu birbiriyle çarpışırsa parçalar dünyaya düşmez veya sabit kalmaz. Çarpışmanın hızıyla etrafa dağılan parçalaR başka uydulara çarparak zincirleme şekilde hurda oluşturur ve bu durum en yavaş ve en ölümcül domino etkisini başlatabilir. Ama merak etmeyin. Uzay bomboş bir arazi gibidir yani ilk çarpışmanın olup domino etkisinin başlaması çok fazla zaman alabilir. 

Bu durumun önüne geçmek için ise bilim insanları uzaydan hurda olan objeleri toplamak için birbirinden farklı fikirler geliştirdi. Bu fikirler hem çok masraflı olması hem de ekstradan hurda oluşturabilecek olması sebebiyle hayata geçirilmiş değil. Ama biz yine de birkaç fikre göz atalım. 

1) İlk projenin adı '' yakala ve geri getir'' ve bu proje şu anda test ediliyor. Bu projenin metodlarından birisi makinenin çöpü analiz edip çöpe uygun boyutta bir ağ ile çöpü yakalayıp Dünya'ya geri getirmesi. Eğer hurda çok büyük ise hurdayı zıpkın gibi Dünya'ya fırlatması da düşünülen diğer metotlardan birisi. Ama bu projenin zararlı taraflarından birisi de makinenin ağ ile hurdayı kendisine çekerken bir çarpışmaya sebep olabileceği ve daha fazla hurda yaratabileceğidir. 

2) Bu proje en tuhaf proje diyebilirim. Küre şeklinde, devasa boyutta ve aşırı güçlü mıknatısları yörüngeye yerleştirmek ve mıknatısın hurdaları kendisine çekmesini sağlayıp mıknatısı Dünya atmosferine sokmak. Sonrasını zaten atmosfer tüm hurda parçaları yakarak halledecektir. Bu proje ise çok masraflı olması yönüyle rafta olsa da bu mantığın tam tersi için bilim adamları çok sıkı çalışmaktadır. Mıknatısı hurdaları Dünya'ya itecek şekilde ayarlayıp hareket ettirme projesi hem diğer projelere göre daha mantıklı hem de daha az masraflıdır. 

3) Bu fikir en tehlikeli olanı. Hurdaları çok güçlü lazer silahlarıyla eritme veya direkt yok etme fikri kimsenin sıcak yanaşmadığı bir proje. Ancak küçük hurda objeler için en mantıklı olan fikir de budur. Lazer ile küçük objeleri direkt ortadan kaldırabilir, büyük hurdaları da başka şekillerde ya Dünya'ya geri gönderebiliriz ya da uzayda yok edebilliriz.

Sonuç olarak hangi teknoloji veya hangi proje olursa olsun bir yerden başlamak insanlık için iyi olacak. Yoksa uzaya uzun bir süreliğine veda edebiliriz.