Bir Sahtekar Mıyım Sorgulaması: Imposter Sendromu

Imposter Sendromu, insanların başarılarından emin olamama ve kendilerinin sahtekar olduklarını düşünmeleriyle beliren bir duygudurum bozukluğudur. Birçok nedenle oluşabilen bu sendrom bazı terapi yöntemleri ile tedavi edilebilir. Bu yazımda bu sendromdan bahsedeceğim. Keyifli okumalar!

Hayat; başarıların ve başarısızlıkların arasında ilerleyip geri döndüğümüz, tekrar baştan başladığımız bir yol. Başarı, öznel bir bakış açısıyla değerlendirilebilir. İnsanların başarı tanımları birbirinden farklıdır ve bu da kişinin başarıyı hissetme eşiğinin değişkenliğinin en önemli nedenidir. Bu eşik, kişinin yaptığı işlerden tatmin olması ile bağlantılıdır. Ancak bazı insanlar gerçekte çevrelerinde başarılı olarak tanımlanmalarına rağmen bunu kabul etmekte zorlanırlar. Bu durum psikolojide “İmposter Sendromu” olarak tanımlanır.

İmposter Sendromu, kişinin geçmişte birçok başarıya imza atmış olmasına rağmen bunu kabul edememesi ve bundan tatmin olamaması şeklinde ortaya çıkan bir duygudurum bozukluğudur. Bu kişiler, kendilerini ve yaptıkları işleri hiçbir zaman yeterli göremezler. Yetersizlik ve beceriksizlik hissine sahiplerdir. İmposter Sendromuna sahip bireyler, kendilerinin sahtekar olduklarına ve insanların başarı olarak nitelendirdikleri işlerinin şans eseri geliştiğini düşünürler. Bireyler, etraflarındaki insanların gördüğü gibi olmadıklarına inanırlar yani kendilerini sahtekar olarak adlandırırlar. Bu durum yaşam kalitelerini oldukça etkiler. Bu duygudurum bozukluğu genellikle mükemmeliyetçi, kaygılı, titiz çalışan, hep daha iyisi için uğraşan kişilerde görülür. Sürekli daha iyisini isteyen kişiler, topluluk önünde konuşmakta da oldukça zorlanırlar çünkü sahtekarlıklarının ortaya çıkacağına inanırlar. Özgüven konusunda zayıflardır.

Genellikle çok başarılı kişilerin sahip olduğu bu sendrom; Albert Einstein, Tom Hanks ve Serena Williams gibi farklı alanda önemli başarıları olan kişilerde de görülmüştür. Albert Einstein’ın ölümünden kısa bir süre önce arkadaşına "Çalışmalarıma gösterilen abartılı saygı beni çok rahatsız ediyor. Kendimi, istemeden sahtekârlık yapan biri gibi hissediyorum." dediği biliniyor. 

Bu duygudurum bozukluğunun tedavi edilebilmesi için öncelikle kişinin bu sorununun farkında olması ve değişim için istekli olması gerekmektedir. Çeşitli terapi yöntemleri ile tedavi edilebilirken özgüven ve yeterlilik hissinin oluşması sağlanarak düzeltilebilir. Kısaca Imposter Sendromu, tedavi edilebilir bir duygudurum bozukluğudur. Imposter Sendromu’na sahip bireyler; temeldeki nedenlerin üzerine giderek bundan kurtulup kendini yargılamayan, başarılarından tatmin olabilen yaşam kalitesi yüksek bireyler olarak hayatlarına devam edebilirler.