NFT 101

Çağımızda oldukça yaygınlaşan blokzincir gözdelerinden olan NFT'lerin dünyasına gelin birlikte girelim! Herkese iyi okumalar.

NFT Nedir?

Non-Fungible token “Nitelikli Fikri Tapu”, dijital bir varlığın benzersiz olduğunu ve bu nedenle birbirinin yerine geçemeyeceğini onaylayan, blokzincirde depolanan veri birimidir. Bir NFT'nin benzersiz kimliği ve mülkiyeti, blokzincir ile doğrulanabilir. "Non-Fungible" benzersiz olduğu ve değiştirilemeyeceği anlamına gelir. Örneğin, bir bitcoin değiştirilebilir. Bir bitcoini başka bir bitcoin ile takas ederseniz sonuçta tamamen aynı şeye sahip olursunuz. NFT’de ise durum farklıdır, türünün tek örneğidir. Bir beyzbol koleksiyon kartı düşünelim, bu karttan dünyada sadece bir adet var ve o da sizde. Bunu başka bir kartla takas ederseniz tamamen yeni, farklı bir kartınız olur. NFT'ler, değiştirilemezliğine önem verilen yeni bir dijital varlık türüdür. Örneğin sizden 20 TL borç istesem, cüzdanınızı açıp 5 adet 20 TL banknot arasından "Hangisini istersin?” demezsiniz. Bunun nedeni, banknotların değiştirilebilir olmasıdır. Her 20 TL’lik banknot, diğer 20 TL’lik banknotlarla aynı değere sahiptir. Her NFT benzersiz bir varlıktır. Blokzincirde bir NFT basıldığında, tüm nicelikleri ve nitelikleri orada sonsuza kadar yaşayacaktır. Bu da, bir NFT'nin satın alınabileceği, satılabileceği, hediye edilebileceği vb. anlamına gelir ve değeri sonsuza kadar blokzincire kaydedilerek saklanır.

Peki NFT’ler Ne için Kullanılabilir?

Eşsizlik özelliklerinden dolayı NFT’ler, sanat ve koleksiyon gibi varlıklar için mükemmel bir ortamdır. İçerik üreticileri örneğin; müzisyenler, ressamlar, yapımcılar vb. NFT kullanarak eserlerinin dijital imzalı birer sertifikasını oluşturabilir. Kaynağı ve izleri blokzincirde herkesin her an görebileceği şekilde açık olduğundan, NFT’ler bu eserler için eşsiz aidiyet sertifikaları oluşturabilmektedir. Bir başka deyişle NFT’ler; ses, video, fotoğraf ve daha fazlası gibi varlıkların dijital haklarını temsil ederler. Bu durumda “temsil” kelimesi önemli bir anlam ifade eder. Örneğin, en büyük NFT pazarı olan Opensea'de JPEG formatında bir NFT satın almak istediğinizi varsayalım. Bir JPEG'e mi o kadar para veriyorum diye düşünebilirsiniz ancak siz sadece JPEG satın almıyorsunuz. Bu sanat eserinin haklarını veya içindeki bilgileri içerebilecek jetonu satın alıyorsunuz. Bir diğer deyişle, blokzincirde herkese açık olarak doğrulanabilen bir sahiplik sertifikası alıyorsunuz.

NFT Nasıl Çalışır?

NFT, blokzincirde depolanan bir bilgisayar kodu olan "akıllı sözleşme" (smart contract) kullanılarak üretilir. Buna aynı zamanda “mint” de denir. Bir NFT’nin verileri içinde; NFT'nin benzersiz tanımlayıcısı (tipik olarak ''TokenID'' olarak adlandırılır), mevcut sahibinin blockzincir cüzdan adresi ve NFT ile ilişkili dijital sanat eserinin nerede bulunabileceğinin bilgisini (metadata) gösteren veri alanları bulunur. Blokzincir işlemleri tamamen şeffaf olduğundan, herkes bir NFT’nin mevcut sahibinin blokzincir adresi ve NFT'nin oluşturulmasından bu yana her bir sahibinin blokzincir adresleri NFT’nin ilk üretildiği adres de dahil olmak üzere temel bilgilerini görüntüleyebilir.

NFT Marketleri

NFT’lerin alım satım, takas ve ticaretinin yapılabileceği birçok NFT market platformu bulunmaktadır. Bunlardan başlıcaları; OpenSea, Nifty Gateway, Rarible, Binance NFT, Superrare, MakersPlace, Solanart'dır.