Nedir Bu Kripto Sanatı?

Geleceğin parlayan yıldızı olarak gündemi oldukça meşgul eden ve blokzinciri sistemine dahil edilen kripto sanatının aslında bir sanat türü ya da sanat akımı değil de dijital içeriklerin genel adı olduğunu biliyor muydunuz? Detaylar yazımda.

Kripto sanatının ne olduğunu anlayabilmemiz için öncelikle kripto dünyası ile ilgili bazı terimleri bilmemiz gerekiyor.

Blokzincir Nedir?

Blokzinciri teknolojisi, birbirinden bağımsız bilgisayar veya sunucuların birbiriyle iletişim kurarak oluşturdukları ağ bütününü tek bir merkezde toplaması ile çalışan bir sistemden oluşuyor. Her halkada kendine özgü veri kümesi bulunan bu blokzincirleri, verileri zincirin diğer halkaları ile paylaşmasıyla ortaya çıkan bu sisteme eklenecek yeni bilgileri işleyebilmesi için veri kümesinin tüm diğer elemanlar tarafından aynı şekilde algılanması ve tutarlı olması oldukça önemlidir. Bilgiler blokzinciri sisteminde klasik veri tabanlarının aksine belli bir prensibe göre paylaşılmıştır. Bilgiler depolandığı için blokzinciri yapısına dâhil edilen bilgiler değiştirilemez ve izinsiz olarak aktarılması imkânsızdır.

NFT Nedir?

Dijital dünyada kendine özgü bir kimlik atanarak dijital bir içeriğe bağlı olmayı sağlayan blokzincir sistemine dahil olan veri kümelerine değiştirilemez jeton (NFT) denir. Son dönemde oldukça popülerlik kazanan NFT aslında 2015 yılından bu yana hayatımızda. Açılımı "Non Fungible Token" olarak bilinen, Türkçe karşılığı "değiştirilemeyen token" olarak ifade edilen NFT, aslında bir kripto para birimidir. NFT her ne kadar para birimi olarak adlandırılsa da bu tanımların dışında her türlü fotoğraf, video, internet sitesi, paylaştığınız bir story veya attığınız bir tweet olabilir.

NFT olarak satışı yapılan en dikkat çekici dijital içeriklerden biri Twitter’ın kurucusu Jack Dorsey’in attığı ilk tweet oldu. Dorsey’in açık arttırma ile satışa koyduğu “şimdi twitter ayarlarımı yapıyorum” anlamına gelen bu tweet 2,9 milyon dolar ethere alıcı buldu. “Ether”, Ethereum blokzincir sisteminin para birimidir.

Peki bir dijital içerik nasıl kripto sanat hâline geliyor? Kripto sanat eserlerinin hem oluşturulması hem de alışverişi için çeşitli platformlar mevcut. NFT oluşturmak ve satış işlemleri için olan bu platformların bazılarında kullanıcılar için özel davet usulü giriş sağlanabilirken bazıları ise herkese açıktır. Dijital eserlerin NFT kimliği elde edebilmesi için belli bir miktar ücret ödenmesi gerekiyor. Belirli adımları geçtikten sonra başvuru sahibi ile iletişime geçilerek NFT’nin satışa koyulma işlemleri gerçekleştiriliyor. “Yakıt parası” olarak adlandırılan bu ücret NFT’nin blokzincire dahil edilme sürecinde kullanılan bilgisayarın elektrik, internet masrafları gibi giderlerin karşılanması için kullanılıyor. Bu ücret çeşitli dönemsel olarak ve çeşitli değişkenlere göre farklılık gösterebiliyor.

Peki gündemi sallayan yeni dijital dünyanın kapılarını aralayan bu kripto sanat neden değerli? Her türlü içeriğin bir şekilde kopyalanıp yayıldığı bu dijital dünyada NFT ile kayıt altına alınması onu oldukça değerli hale getiriyor. Fakat gündelik hayattaki birçok şey gibi NFT’nin bir anda popüler ve değerli olmasını sağlayan ana etken, insanların onlara değer biçmesinden ve gün geçtikçe daha da ilgi toplamasından kaynaklanıyor. 2009' da ilk kripto para birimi olan Bitcoin'in ortaya çıkmasına rağmen kripto ile ilgili sanat eserlerinin ortaya çıkması 2014’ü buldu. İnsanlar tarafından ilgi görüp gün geçtikçe yeni dijital dünyayı aralamasını sağlayan ilk popülerleşme süreci 2020’yi buldu.