Zihnimizi Ne Kadar Tanıyoruz?

Beynimiz hızlı düşünmek, çabuk karar almak, mantıklı fikirler üretip beynin ilgili bölgesine iletmek gibi işlevlere sahiptir. Bu yüklenen işlevleri kısa bir sürede yerine getirmek için en kısa yolu kullanmak ister. Bu işleme bir nevi tasarruf süreci denebilir. Gelin bu konuyu birlikte ele alalım.

Tasarruf süreci durumu olumlu bir süreç gibi görünse de bazen bizi hayal kırıklığına uğratabilir. Bu hayal kırıklığı ise ön yargı olarak karşımıza çıkmaktadır. Ön yargı bir kimseyle veya bir şeyle ilgili olarak, belirli bir olaya, duruma ya da görmeye dayanan önceden edinilmiş olumlu ya da olumsuz kanıya sahip olma durumudur desek pek de yanlış olmaz. Kişiler hakkında görünüm ve o anki durumdan elde ettiğimiz izlenim bu kavramı tanımlar. Kişilerin fiziksel özelliklerinin etkili olabileceği gibi kişilik özellikleri de hakkında haksız bir ön yargı yaratabilir. Peki ya neden ön yargılarımız vardır? Kişileri benzer özelliklerine göre ayırmak, seçmek, belirli kriterlere göre gruplara ayırmak gibi özellikler insanın doğasında vardır. Eski zamanlarda bunu aynı gruba dahil olanları bir araya toplamak, kabileleri ve içereceği kişileri belirlemek için yapmışlardır. Temel besin maddelerinin ulaşılabilmesi güç olduğundan ve kaynakların sınırlı olmasından ötürü kişileri ayırmak ve kabinenin güvenliğini sağlamak amaçlanmıştır. Bu tür sınırlamalar ve seçme işlemi hızlı bir şekilde yapılıyor ve bu sayede beynimize daha çok bilgi işliyor. Beyin bu bilgileri sezgisel olarak alabileceği gibi deneyimlerden de faydalanabilir.

                                                                           

 Örneğin bir kişi tehdit unsuru oluşturursa kişi bunu elde ettiği denetimden hatırlayarak bir daha aynı durumu yaşamamak için bir eğilim gösterir. Peki bu işlemin bize ne gibi bir katkısı var? Bir ürün alacağımız zaman ürünün fiyatı, sayısı kalitesi gibi birçok faktör bulunmaktadır. Kişi seçim yapmakta zorlanabilir. Bunun için tavsiye önem taşır. Daha önce birinin tavsiye ettiği, onayladığı ürün üzerinde beyin bunu hatırlatır ve olumlu etki yapar. Bu sayede karar verme süreci hızlanmış olur. Bu basit örnekte olduğu gibi olumlu etki yapsa da bazen olumsuz etki yapabilir. Kişiler hakkında geliştirdiğimiz ön yargı ise yaşam ve ölüm konusunda hayati bir önem arz eder. Peki, bu durumun sosyal medyadaki etkisi nedir? Sosyal medya birçok konunu gündem yaptığı, neredeyse hepimizin takip etmediği sürece geri kalabileceği bir sosyal paylaşım sitelerinden oluşmaktadır. Sosyal medya sitelerinde kimi zaman olumlu durumlar öğrenilse de olumsuz durumlar da ön plana çıkmaktadır. Kişi ön yargısını belirttiği zaman kendiyle ilgili tüm benliğini ortaya koymuş olacaktır. Bu durumda ön yargılı kişi kötü bir birey olarak algılanır, Bu algı kişinin dışlanmasına sebebiyet verebilir. Görüldüğü gibi ön yargı kişiler hakkında olumsuz tutum oluşturup taraflı yaklaşıma neden olurken bazen de karar verme sürecinde etkili olup kişiye zaman tasarrufu sağlar. Ön yargının kesin olarak yıkılmayacağı uzmanlar tarafından söylense de etkilerinin azaltılabileceği ve olumsuz tutumların engellenebileceği üzerinde hemfikir olunmuştur.