Sosyal Medya Bize Ne Yapıyor?

 Teknoloji, insanların yaşamlarını kontrol edebilecek ve şekil verebilecek güce sahip. İnternet ve sosyal medya gelişip dönüşmeye ve hayatımızın birçok noktasına dokunmaya devam edecek. Şimdilerde içinde bulunduğumuz pandemi sürecinde neredeyse bütün hayatımız haline gelen internet ve sosyal medyanın hayatımızı büyük ölçüde kolaylaştırdığı aşikârdır. Diğer yandan bağımlılık, gerçek yaşamdan kopma, doğrusal olmayan üstünkörü okumaya alıştırma ve benzeri olumsuz yanları da dikkate alınmaya değerdir. Zira ciddi zaman geçirdiğimiz internet platformları bizi de dönüştürüp değiştirecektir. Acaba dönüşümümüz ne yönde olacaktır?

Sosyal ağlar ve internet günümüzde her anımızda bizimle beraber olan dijital iletişim teknolojileridir. Birçok insanın sabah ilk işi sosyal medya platformlarındaki gelişmeleri takip etmek için telefonunu eline almak olmaktadır. Bu ele telefonu alma ya da bilgisayardan whatsapp, instagram, twitter ve diğer sosyal ağlarda zaman geçirme işi bütün gün boyunca kişiden kişiye değişen belli aralıklarla devam etmektedir. Sosyal ağlar ve internetin geliştiği ve dönüştüğü günümüzde Türkiye’de internet kullanıcıları internette ortalama 7,5 saat, sosyal medyada ve televizyon başında ortalama 3 saat vakit geçirmektedir. Online müzik dinleme süresi ortalama 1,5 saate, oyun konsolunda oyun oynama süresi ise 1 saate yakındır. Türkiye’de mobil kullanıcı sayısı 58 milyona ulaşmış durumda. Türkiye nüfusunun %94’ü mobil cihazlar üzerinden internet kullanmakta ve mobil cihazlarla geçirilen süre ortalama 4 saattir. We Are Social 2020 raporuna göre sosyal medya kullanıcı sayısı 54 milyona ulaşmış durumda. Türkiye nüfusunun %64’ü sosyal medya kullanmaktadır. Günümüzün önemli bir bölümünü sarf ettiğimiz bu iletişim mecralarının bizi de dönüştüreceği, değiştireceği açıktır. Araştırmalar sosyal medyanın insanları etkileme gücü olduğunu ve insanların hayatının vazgeçilmez bir parçası haline geldiğini belirtmektedir.

Sosyal ağlar, oluşturduğumuz dijital kimliklerimizle göstermek istemediğimiz yanlarımızı göstermeyebileceğimiz bir alandır. Ancak Berger, fotoğrafın görülmüş olanı kaydederken, daima ve doğası gereği görünmeyene de işaret edeceğini ifade etmektedir. Diğer bir değişle düşündüklerimiz ya da inandıklarımızdan bağımsız bir sosyal medya profilimizin olamayacağı da aşikârdır.  Sosyal ağlardaki profillerimiz kendimizi görebileceğimiz ya da gösterebileceğimiz birer araç. Belki beş on yıl sonra çağımızın hızlıyla uyumlu bir hızda bambaşka platformlar icat edilecek. Biz yine oralarda da nice izler bırakacağız: Fotoğraflar, resimler, görüntüler, kelimeler, işaretler, sesler, müzikler vs. 

Teknoloji, insanların yaşamlarını kontrol edebilecek ve şekil verebilecek güce sahiptir. İnternet ve sosyal medya gelişip dönüşmeye ve hayatımızın birçok noktasına dokunmaya devam edecek. Şimdilerde içinde bulunduğumuz pandemi sürecinde neredeyse bütün hayatımız haline gelen internet ve sosyal medyanın hayatımızı büyük ölçüde kolaylaştırdığı aşikârdır. Ayrıca instagram örneğinde sosyal medyanın kendi hikâyemizi yazdığımız bir mecra olduğunu düşünüyorum. Nasıl şimdi kitaplarını okuyoruz bir insanı ve fikirlerini anlamak için, gelecekte de sosyal medya hesaplarındaki içeriklere paylaşımlarına bakacağımızı düşünüyorum. İlerde sosyal medyada paylaşılan video, fotoğraf ve yazılardan sanat eserleri çıkacak,  bunlar incelenecek ve okumaları yapılacaktır. Diğer yandan da bir bağımlılık türü olarak saptanmış olan sosyal medya bağımlılığının bizi gerçek hayatla bağını koparan insanlara dönüştürmesi mümkündür. Bu durum otokontrol ve dijital denge uygulamaları kullanılarak aşılabilir ve aşılmalıdır. Aksi durumda tıpkı diğer bağımlılıklarda gerektiği gibi psikolojik destek alınması gerekecektir.