Şiddete Karşı Geliştirilen Uygulamalar ve İletişim Araçlarına Ulaşımın Önemi - TeknoCase

Genel olarak şiddete maruz kalındığında iletişim araçlarına ulaşımın önemini ve şiddete uğradığında kullanabileceğeniz uygulamaları derledim bu yazımda. Daha çok çevremize yayabilirsek belki de bir kadının hayatını bile kurtarabiliriz. Unutmayın birlikte kazanacağız!

Öncelikle şiddetin tanımıyla birlikte pendemini kadına karşı şiddeti nasıl etkilediğinden biraz bahsetmek istiyorum. Günümüzde şiddet olgusu oldukça sık karşılaşılan küresel bir sorun haline gelmiştir. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) şiddeti “fiziksel güç veya iktidarın kasıtlı bir tehdit veya gerçeklik biçiminde bir başkasına uygulanması sonucunda maruz kalan kişide yaralanma, ölüm ve psikolojik zarara yol açması ya da açma olasılığı bulunması” şeklinde tanımlamaktadır (DSÖ, 2002). Kadınlar, yaşlılar ve çocuklar en çok şiddete uğrayanlardır. Toplumu oluşturan her bireye uygulanabilir bir eylem olması nedeniyle bireysel şiddet, aile içi şiddet başlığı altında toplanmaktadır. Türkiye’de ise gün geçtikçe şiddet,taciz ve kadın cinayeti haberleriyle uyanma olasılığımız da ne yazık ki artıyor. İstanbul Sözleşmesi’nden çekildiğimiz günün sonrasında 1 günde 6 kadın cinayeti yaşandığını gördük. Bir de üstüne pandemiyle karşılaştık ve 1.yılını bile doldurduk. Peki “Pandemide kadınlar nasıl etkilendi?” diye sorar olursak, COVİD-19 sürecinde aile içi,ev içi şiddet tüm dünyada olduğu gibi ne yazık ki ülkemizde de ciddi bir artışla etkilendi. Sosyopolitika Saha Araştırmaları Merkezinin 3-8 Nisan tarihleri arasında 28 ilde 1873 kadınla yaptığı anket sonucunda karantina sürecindeki kadına yönelik şiddetin %27,8 oranında olduğu; %23,7’si psikolojik, %10,3’ü ekonomik, %4,3’ü dijital, %1,7’si fiziksel, %1,4’ü cinsel, %1,1’i ısrarlı takip şeklindedir (Toplumsal Cinayet, 2020). Türkiye Kadın Dernekleri Federasyonu (TKDF) ise  pandemi sürecinde fiziksel şiddetin %80, psikolojik şiddetin %93, sığınma evi talebinin ise %78 arttığını saptamıştır. (TKDF, 2020).

Birçok şiddeti gören,yaşayan kadın elindeki tek gücü olan telefonuyla yardımını alabiliyor ve sağlayabiliyorken hala birçok kadın ise bir telefon uzağındaki yardım hatlarına telefon açamıyor hatta telefona bile erişemiyor. Özellikle pandemi dönemiyle birlikte insanların eve kapanması,sürekli evde birlikte olunması şiddeti gören kadının iletişim aracına ulaşımını,kullanmasını da çok zorlaştırıyor. Bu yüzden birçok STK danışma hatları’nın yanısıra whatsapp acil yardım hatları da oluşturup kadınlarla daha kolay ve hızlı iletişime geçmeyi hedeflediler. Bütün STK’ların yardım hatları dışında (en sonunda hepsinin bilgilerini yazacağım) Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından uygulama olarak hazırlanan KADES uygulamımız var.

KADES, kadınların ve çocukların maruz kaldığı her türlü şiddet,taciz gibi eylemlerin engellemeye çalışmak adına kullanıcılara sunulmuş resmi bir uygulamadır. Akıllı telefon kullanıcısı bir kadının, Google Play Store ve Apple Store uygulamasından indireceği “Kadın Destek Uygulamasını (KADES)”, T.C. Kimlik Numarasını girerek ve sonrasından EGM serverlarından gelen aktivasyon kodu ile aktif hale getirebileceği uygulama ile aile içi ve kadına yönelik şiddet mağduru kadınların acil durumlarda cihaz konum bilgisini açarak bir tuşla 155 Polis İmdat Acil Çağrı Merkezine ulaşarak, yardım çağrısının yapıldığı olay yerine en yakın ekip veya devriyenin sevk edilerek olaya müdahalesi sağlanacaktır. KADES, bugün itibarıyla yaklaşık rakamlarla 1 milyon 500 bin kadınımız tarafından indirilen bir aplikasyon olmuş ve bu geçen süre içerisinde yaklaşık 92 bin ihbar alınarak değerlendirilmiştir. Bu ihbarlara ulaşma seviyesi ise 3 ila 5 dakika arasında olduğu da söylenmiş.

Bir diğer uygulama ise Türkiye Vodafone Vakfı’nın geliştirdiği “Kırmızı Işık” uygulaması. Peki Kırmızı Işık uygulamasıyla neler yapabilirsiniz biraz ondan bahsedelim; Tehlike anında telefonun sallanması ile de yakınlarına mesaj ve konum bilgisi acil SMS olarak gönderilebilir. Alo 183, 155 Polis İmdat, 156 Jandarma ve Aile İçi Şiddet Acil Yardım Hattı acil numaraları tek tuş ile aranabilir. En yakın AÇSHB Şiddet Önleme ve İzleme Merkezi adresleri ve başvurulabilecek kuruluşlar harita üzerinden bulunabilir. Şiddete maruz kalındığında neler yapılabileceği ile ilgili bilgiler bulunabilir. Kadınlar kendilerini güvende hissetmedikleri seyahatleri süresince, belirledikleri kişiler tarafından takip edilebilirler. Görme engelli kullanıcılar dokunarak seçtikleri ögenin sesli okunmasını sağlayabilirler. Ayrıca Arapça dil seçeneği ile Türkçe bilmeyen mülteci kadınlar da Kırmızı Işık uygulamasını kullanabilir.

Bu iki uygulama dışında aslında Türkiye’de güncel ve kullanılan bir uygulama yok. Ama eğer Dünya’da neler kullanılıyor diye merak ederseniz Nur Hayta’nın hazırlamış olduğu “Kadınlar İçin 12 Güvenlik uygulaması” yazısını da aşağıya koyacağım. Genel olarak bahsettiğimiz uygulamalardan ve iletişim hatları’ndan daha önemli nokta ise o telefona nasıl ulaşacağımız ve o mesajı nasıl atacağımız. Birçok kadın özellikle pandemiyle birlikte telefonlara,iletişim araçlarına ulaşımı zorlandı hatta kısıtlandı. Maddi anlamda kadınlar hem COVİD-19 ile birlikte hem de iş hayatındaki cinsiyet eşitsizliğinden kaynaklı olarak sektörlerden çıkarılma olasılığı erkeklerden %19 daha fazla olduğu da araştırmalara göre belirlendi. Tam da bu dönemde “Kadın için teknoloji, hepimiz için dayanışma” mottosuyla yola çıkan Teknosa, Sabancı Vakfı ve TKDF, evde kullanılmayan,eski olabilecek akıllı telefonları alıp,tamir edip şiddet mağduru kadınlara ulaştıracak ve belki de onlarca,binlerce kadının hayatını kurtaracak. Proje kapsamında bağışçılar, kullanmadıkları akıllı telefonlarını Teknosa mağazalarından ya da Teknosa Çağrı Merkezi’ni (0 850 222 55 99) arayarak evlerinden teslim edebilecek.

Aynı zamanda toplanan telefonlara TKDF, Aile içi Şiddet Acil Yardım Hattı Aplikasyonu yüklenecek ve bu sayede kadınlar şiddet anında veya şiddet riski altındayken tek tuş ile yardım isteyebilecekler. Böyle güzel ve anlamlı projelere daha çok ihtiyacımız olduğunu düşünüyorum. Kadınların sesini duyurmamıza,onların sesi olmamız gereken daha birçok projeyle birlik olmalıyız. Siz aşağıda yazdığım dayanışma ve yardım hatlarını daha çok kadına iletirken ben de çekmecemde öylece duran, kullanmadığım telefonumu Teknosa’ya bırakmaya gidiyorum. Ve sizi de davet ediyorum. Kullanmadığınız her bir telefon belki de bir kadının hayatını kurtarabilir.

ALO 183 Aile, Kadın, Çocuk ve Engelli Sosyal Danışma Hattı
ALO 155 Polis İmdat
ALO 156 Jandarma İmdat
ALO 112 Acil Tıbbi Yardım Hattı
ALO 157 İnsan Ticareti Mağdurları Acil Yardım ve İhbar Hattı
Aile İçi Şiddet Acil Yardım Hattı: (0212) 656 96 96 ve (0549) 656 96 96
İBB Kadına Destek Hattı:  444 80 86
Kadın Meclisleri Danışma Hattı: (0505) 004 11 98

Kadın meclisleri wp hattı: (0505) 004 11 98

Mor Çatı Vakfı hattı: (0212) 292 52 31 ve 32

Nirengi Derneği İstismara Karşı Destek Hattı: 0850 216 53 67
YaşamHak Hattı: 444 82 85

İstanbul Şönim
Telefon: (0212) 465 21 96 - 465 21 97 - (0549) 806 79 48 Adres: Yeşilköy Mah. Halkalı Cad. No: 30 Bakırköy, İstanbul

 

Ve daha birçok şönim’in il numaraları,belediye kadın merkezlerinin numaraları

https://kadinininsanhaklari.org/destek-almak-icin-basvurulabilecek-kurumlar

yaralandığım kaynaklara da bakabilirsiniz.

   http://www.skdturkiye.org/esit-adimlar/yakin-plan/pandemi-en-cok-kadini-issiz-birakti

https://moblobi.com/mobil/kadinlar-icin-12-acil-durum-guvenlik-uygulamasi

https://www.morcati.org.tr/attachments/article/428/iyi-uygulamalar.pdf