Phineas Gage: Geçirdiği Kaza Sonrası Karakteri Değişen Demiryolu işçisi
Bilim ve Teknoloji - 01 Mart, 2021 - Okuma Süresi: 3 Dk.
01 Mart, 2021
Beyin ile karakter arasındaki gizemli perdeyi aralayan Phineas Gage'nin akılalmaz vakası ... Bu esrarengiz hadiseye ve Gage'in kişilik değişimine tanıklık etmeye hazırsanız başlıyoruz.
Phineas Gage:
Phineas Gage, 24 yaşında kendi halinde bir demiryolu işçisiydi. Arkadaşları arasında zeki, enerjik ve uysal olarak biliniyordu. Ayrıca çalışkan bir işçiydi.
Takvim 13 Eylül 1948’i gösterdiğinde Gage her zamanki gibi işinin başındaydı. Vermont eyaletinin Cavendish kentinin dışında kaya patlatmakta olan bir grup işçinin ustası olarak çalışıyordu.Gage’in görevi, bir kaya parçasının gövdesine delik açıldıktan sonra barutu, fitili ve kumu doldurup karışımı deliğin içinde uzun bir levye yardımıyla sıkıştırmaktı. Saat 16.30 sıralarında, kumun iyi yerleşmemiş olmasından kaynaklı bir patlama gerçekleşti.3 cm genişliğindeki ve 110 cm uzunluğundaki levye Gage’nin yüzünün yanından girip, sol gözünün arkasından geçti ve kafasının üzerinden çıktı. Gage’in yüzüne giren uç sivriltilmişti ve bu sivrilme geriye doğru 30 cm sürüyordu. Bunun Gage’in yaşamasını sağladığı söylenebilir. 6 kilograma yakın levye 25 metre ötede kana ve beyne bulanmış olarak bulundu.
Kafatasındaki levye:
Bu kaza sonucu yaşaması bile mucize olan Gage, kazadan birkaç dakika sonra normal bir şekilde konuşmaya başladı. Neredeyse yardım almadan yürüyebiliyordu. Sadece ellerinde ve kollarında hafif yanma hissediyordu. Dairesinde yanına gelen ilk doktor E. Williams şaşkınlıklar içindeydi. Doktor yarasını incelerken Gage etrafındakilere kaza anını anlatıyordu.1 saat sonra gelen doktoru tanıyan Gage, canının çok yanmayacağını umduğunu söyledi. Bilinci tamamen yerindeydi fakat kanama yüzünden bitkin gibiydi. Yatakta kocaman bir kan gölünün ortasında yatıyordu.
Yaklaşık 1 ay sonra semptomlar başladı. Sol gözünü tamamen kaybetmişti ve yarı bilinçli bir duruma geçmişti, neredeyse konuşmuyordu. Cenaze giysileri ve tabutu bile hazırlanmıştı. Fakat Gage çabaladı ve iyileşme yoluna girdi.
Fakat bir sorun vardı. Kaza öncesindeki Gage’ye hiç benzemiyordu. Aksi,sabırsız, inatçı bir adam olup çıkmıştı. Ona yardım etmek isteyen birini bile tersliyordu. Önemli ve önemsiz arasındaki farkı ayırt edemiyordu. Değer yargılarını kaybetmişti. Öyle ki arkadaşları ona artık ‘’Bizim Gage’’ bile diyemiyorlardı.
21 Mayıs 1860 tarihinde Gage yaralarına daha fazla dayanamayarak öldü ve ölüm sebebi epilepsi olarak kaydedildi.
Beyin ile karakter arasında bir ilişki var mıdır, beynin hangi bölgesi karakterden sorunludur gibi 1 buçuk asırdır devam eden sorular Gage öldükten çok sonra cevap buldu. Dr. Harlow ve ekibi, ölümünden sonra ailesinden izin alarak kafatasını incelemeye aldı ve büyük çabalarla ikinci bir kafatasını elde etti. Kazada parçalanan kemikler ve kafatasını yaran levye ile ilgili tüm ayrıntıları edinip tekrardan ürettikleri kafatasına uyguladılar. Levyenin beyinde izlediği yolu belirleyen ve benzer erkeklerin kafa yapılarını inceleyen ekip demirin nereden geldiğini keşfetti.
Gage’nin sol ön lobu yani frontal lobu tamamen yok olmuştu. Fakat beynin ortası etkilenmemişti. Beyninin sol tarafındaki beyaz kısımdan fazlaca kayıp yaşamıştı. Beyaz doku kaybedilince bu beynin sağ tarafında bağlantılı olan yerleri de etkiledi. İşte davranış bozukluğu da tam burada baş gösterdi.
E-bültenimize abone ol!
Haftanın en popüler içerikleri, en çok kazananlar ve staj haberleri bültenimizde.