Nesli Tükenmiş Canlı Fosilleri

Biz insanlar henüz dünyaya gelmemişken bu gezegende bambaşka canlılar yaşıyordu. Günümüzde bu canlıların çok azının, bilimsel araştırmalar sonucu fosillerine rastlıyoruz. Onlardan birkaçını bu yazımda hep birlikte öğrenelim.

Canlı yaşamının başlangıcından günümüze kadar dünyada milyonlarca tür yaşadı. Bu türlerin büyük bir kısmının toplu yok oluşlar sonucunda nesli tükenirken bir kısmı da doğal seçilim yoluyla türünün devamlılığını getirememiştir. Dünyada yaşadığını bildiğimiz canlı türlerinin varlığını nasıl bilebiliyoruz? Bunun yolu fosil araştırmalarından geçiyor. En basit anlatımla: Bir hayvan türünün volkan patlaması sırasında lavlar arasında kalmış cansız bedeni, lavlar soğuduktan sonra kayalaşmış malzemenin içerisinde korunur. Arkeolojik, biyolojik veya jeolojik araştırmalar sırasında korunmuş fosillere rastlanır ve canlı türünün tespiti yapılır. Bu yazımda da sizlere nesli tükenmiş, araştırmalar sırasında fosillerine rastlanmış canlı türlerinden bahsedeceğim. Keyifli okumalar!

Ammonoidea

Ammonoidea, ilk olarak yaklaşık 450 milyon yıl önce ortaya çıktı. Ammonoidea, gerçek ammonitler olarak da bilinen Ammonitida adlı daha özel bir gruba dâhildir. Bu hayvanlar, yaklaşık 200 milyon yıl önce Jura Dönemi'nde yaşamıştır. Çoğu Ammonit’in 66 milyon yıl önce Kretase Dönemi'nin sonunda dinozorlarla aynı zamanda öldüğü bilinmektedir.

Trilobites

Trilobitlerin ilk olarak Kambriyen Dönemi'nde (yaklaşık 520 milyon yıl önce) ortaya çıktığı ve Permiyen Dönemi'nin sonunda (yaklaşık 250 milyon yıl önce) büyük bir yok oluş olayıyla ortadan kaybolduğu biliniyor. Tüm trilobitler okyanus sularında yaşamlarını sürdürmüş ve tarihin en yıkıcı kitlesel yok oluşu olan Permiyen-Triyas yok oluşu ile nesilleri tükenmiştir. O dönemde gerçekleşmiş olan Sibirya’daki volkanik patlamalar, yaklaşık 2 milyon yıl boyunca aktivitesini sürdürmüştür. Bu ateşli patlamalar sonucunda atmosfere milyarlarca ton karbondioksit karışmış ve buna bağlı olarak da okyanus asitlenmesi tetiklenmiş, deniz canlılarının hayatı tehlikeye girmiştir. Trilobitler de dâhil olmak üzere deniz canlılarının yüzde 95 kadarının, büyük yok oluş olarak da bilinen, Permiyen-Triyas yok oluşunda nesli tükenmiştir.

Manchurochelys

Manchurochelys, Amerika Birleşik Devletleri'nde yaşamış en büyük tatlı su kaplumbağasıdır. Kabuk uzunluğu yaklaşık 40–70 santimetre, ağırlıkları yaklaşık 100 kilogramlık bir rekor ile yaklaşık 18-70 kilogram arasında değişmektedir. Timsah kapan kaplumbağa olarak da bilinen bu tür, ağzının tabanında solucan benzeri bir yapı sayesinde balıkları kolay bir şekilde avlayabilmekteydi. Genel olarak Avrupa ve Kuzey Amerika'daki Miyosen yataklarında Manchurochelys fosillerine rastlanmaktadır.