Mobil Uygulamalarla Kadına Şiddet Engellenebilir mi?

Dijital teknolojilerin gelişiminin ve daha fazla kişi tarafından kullanılabilirliğinin artmasıyla birlikte gündelik hayatımızda karşılaştığımız birçok sorunun üstesinden geliyoruz. Peki günümüzde toplumumuzun en önemli sorunlarından olan kadına yönelik şiddetin engellenmesini sağlamak amacıyla dijital teknolojiler yeterince kullanılıyor mu? Bu teknolojileri ihtiyacı olan kadınlara ulaştırabiliyor muyuz?

Dünya Sağlık Örgütü'ne göre, dünyada her üç kadından biri, Türkiye'de ise kadınların yüzde 38'i hayatlarında en az 1 kez partnerlerinin şiddetine maruz kalıyor. Unutmayalım ki bu oranlar yalnızca resmi kayıtlar. Birçok kadın sosyal baskı yüzünden ya da gerekli teknolojiye sahip olmadığından gördüğü şiddeti açıklayamıyor. Bu bağlamda toplumun ilk hedefi kadına yönelik şiddetin azaltılmasına yönelik çalışmaları yapmak ve bu çalışmaların yeterli olmadığı noktalarda şiddet gören kadınların ihbarda bulunmasını sağlamak olmalıdır.  

Kadına yönelik şiddetin azaltılması için en önemli etken bireylerin eğitilmesi olsa da kendini eğitime ve değişime kapamış, şiddet yanlısı kişilerin engellenmesi için mobil uygulamalar kullanılabilir. Buna paralel olarak, kadına yönelik şiddet alanında, önleme ve tepkiler için web tabanlı müdahalelerde bir artış olmuştur. Ülkemizde ise son yıllarda artan kadına yönelik şiddetin önüne geçebilmek ve şiddet mağduru kadınlara yardım etmek için KADES adlı resmi bir uygulama yapıldı ve kullanılmaya başlandı.

KADES nasıl kullanılır?

İçişleri Bakanlığı, web sayfasında KADES’in kullanımını şöyle anlatıyor: Akıllı telefon kullanıcısı bir kadının, Google Play Store ve Apple Store uygulamasından indireceği “Kadın Destek Uygulamasını (KADES)”, T.C. Kimlik Numarasını girerek ve sonrasından EGM serverlarından gelen aktivasyon kodu ile aktif hale getirebileceği uygulama ile aile içi ve kadına yönelik şiddet mağduru kadınların acil durumlarda cihaz konum bilgisini açarak bir tuşla 155 Polis İmdat Acil Çağrı Merkezine ulaşarak, yardım çağrısının yapıldığı olay yerine en yakın ekip veya devriyenin sevk edilerek olaya müdahalesi sağlanacaktır.

Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından "Türkiye Elektronik Haberleşme Sektörü 2020 yılı 4. Çeyrek İletişim Hizmetleri İstatistikleri’ ne göre Türkiye’de toplam mobil abone sayısı yaklaşık 82,13 milyon ve mobil cepten internete erişen abone sayısı ise yaklaşık 65.13 milyon oldu. Bu verilere göre birçok kullanıcı uygulamaya erişim sağlayabilir gibi görünse de çevrimiçi bağ gereksinimi duyan bu yöntem mobil telefonu veya internete erişimi olmayan şiddet mağdurları için problem oluşturuyor. Bu yüzden şiddet görmüş ya da şiddete maruz kalma ihtimali olan her kadına bu mobil uygulamaya sahip bir cep telefonu ve bu uygulamada kullanabileceği sınırsız internet imkânı sağlanmalıdır. Bu noktada cep telefonunun temin edilmesinde teknoloji marketlerinin, internetin hizmetinin sağlanmasında ise telekomünikasyon şirketlerinin çok büyük katkıları olabilir.

Kaynakça:

1.        García-Moreno C, Pallitto C. Global and Regional Estimates of Violence against Women. (WHO, Department of Reproductive Health and Research, London School of Hygiene and Tropical Medicine SAMRC, ed.). https://www.who.int/publications/i/item/9789241564625

2.        Jewkes R, Dartnall E. More research is needed on digital technologies in violence against women. Lancet Public Heal. 2019;4(6):e270-e271. doi:10.1016/S2468-2667(19)30076-3

3.        İçişleri-Bakanlığı. Kadın Destek Uygulaması (KADES). Published June 16, 2018. https://www.icisleri.gov.tr/kadin-destek-uygulamasi-kades

4.        (BTK) BT ve İK. Türkiye Elektronik Haberleşme Sektörü 2020 Yılı 4. Çeyrek İletişim Hizmetleri İstatistikleri.; 2020.