Maymun Çiçeği Hakkında Bilmemiz Gerekenler

Son zamanlarda ismini sıklıkla duyduğumuz, Dünya Sağlık Örgütü'nün acil durum ilan ettiği maymun çiçeği virüsü hakkında neler bilmeliyiz, bu virüsten nasıl korunmalıyız hep birlikte öğrenelim.

Maymun çiçeği (MPOX) olarak bilinen virüsün son zamanlarda Afrika'da hızla yayılması ve pandemi riski taşıması üzerine Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ) acil durum ilan etmesi, tüm dünyada endişe yarattı. Geçtiğimiz yıllarda yaşadığımız Covid-19 pandemisinden sonra ülkemizde de insanların kafasında birçok soru işareti oluştu. Gelin, bu virüs hakkında bilgi edinelim ve her türlü ihtimale karşı gardımızı alalım.

Maymun Çiçeği Nedir?

Maymun çiçeği virüsü, daha çok Afrika'da rastlanılan, Ortopoksvirüs cinsinden, insanlara genellikle enfekte bir kişi veya hayvanın cilt lezyonları ya da vücut sıvılarıyla doğrudan teması sonucu bulaşan zoonotik bir hastalık olarak biliniyor. MPOX, artık görülmeyen çiçek hastalığına neden olan variola virüsü ile aynı virüs ailesinin bir parçası olsa da etkileri daha hafif ve nadiren ölümcüldür. Hastalığın kaynağı tam olarak bilinmemekle birlikte, daha çok görüldüğü bölge olan Afrika'da kemirgenler ve maymunların virüsü barındırdığı ve insanlara bulaştırdığı düşünülüyor.

Belirtileri Nelerdir?

MPOX'un yaygın belirtileri arasında 2-4 hafta süren ateş, baş ağrısı, kas ve sırt ağrısı, düşük enerji ve şişmiş lenf düğümleri ile bunun yanı sıra hastalığa özgü cilt döküntüleri bulunuyor. Bu döküntüler kabarcık halinde görülebiliyor. Ağız, boğaz, göz, yüz, avuç içi, ayak tabanı, genital bölge veya kasık gibi bölgeleri etkileyebiliyor.

Bu kabarcıklar kabuk bağlayıp düşene kadar, gözlerdeki ve vücuttaki tüm lezyonlar iyileşene kadar hastalık bulaşıcı olarak kabul ediliyor. Bu süreç 2-4 hafta sürebiliyor. Ancak MPOX geçiren bir hasta yeniden enfekte olabiliyor.

Nasıl Bulaşıyor?

MPOX; insandan insana, hayvandan insana ya da insandan hayvana bulaşabiliyor. MPOX'lu birine dokunmak, cinsel ilişkiye girmek, konuşmak ya da yakınında nefes almak bulaşıcı solunum partikülleri üretebiliyor ancak farklı ortam ve koşullarda nasıl yayıldığı konusunda çok net bilgilere sahip değiliz. MPOX'lu bir kişinin dokunduğu giysiler, nevresimler, havlular, nesnelerin yüzeyinde virüs tutunabiliyor. Bu eşyalarla temas eden bir başkası, ellerini yıkamadan önce yüzüne dokunursa virüs kapabilir.

Ayrıca birçok hayvan türünün virüse duyarlı olduğu bilindiğinden, virüsün farklı ortamlarda insanlardan hayvanlara yayılma potansiyeli de mevcut. Bazı maymun türleri veya ağaç sincabı gibi karada yaşayan bir kemirgen gibi virüsü taşıyan bir hayvanla fiziksel temasta bulunan bir kişide de MPOX gelişebiliyor. Ayrıca virüs, iyice pişirilmemiş bir etin yenmesi yoluyla da bulaşabiliyor.

Hangi Önlemleri Alabiliriz?

Dokunacağımız yüzeyleri veya nesneleri öncesinde dezenfekte edebiliriz ya da bu yüzeylere dokunduktan sonra ellerimizi temizleyebiliriz. Eldiven kullanmak bu noktada işe yarayabilir ve bulaşmasını önleyebiliriz. Hayvanlarla temasımıza dikkat ederek sonrasında ellerimizi dezenfekte etmeliyiz. Ayrıca yiyeceğimiz etleri iyice pişirmemiz gerekiyor. MPOX riski taşıyan bireylerle de olabildiğince temastan kaçınmalıyız.

Covid-19 pandemisi gibi bir pandemiyi tekrar yaşamamamız için elimizden geldiğince temizliğimize ve hijyenimize dikkat edelim. Sağlıkla kalın!