Gelecek Geçmişi Etkiler Mi?

Dünü ve bugünü hep yarın daha iyi olsun diye emek vererek geçiren insanlık aslında yarınımızın dünümüzü etkileyebileceğini hiç düşündü mü? Yani sence sadece geçmiş mi geleceği etkiliyor? Yoksa gelecek de geçmişimizi etkileyebilir mi? Hadi beraber sorularımıza yanıt bulalım...

İlk düşündüğümüzde gerçekleşmesi imkansız gibi görünen bu sorunun cevabı evrenin bir sırrı gibi adlandırılabilir. Isaac Newton tarafından tanımlanmış olan ve kurulu bir saat gibi işleyen evrene göre, geçmiş ve gelecek tam anlamıyla şimdiki zaman tarafından belirlenmektedir. Bu düşüncenin temelini tabi ki normal zaman kavramlarımız oluşturuyor. Peki ya durum düşündüğümüzden farklıysa?

Temel fizik teorileri artık evreni anlamakta yetersiz kalıyor. Sıradan fizik teorileri bize bir sistemin ne olduğunu ve zamanla neye doğru evrimleşeceğini söyler. Evrenin gizemi aslında kuantum fiziğine dayanıyor. Kuantum mekaniği de bir sistemin ne olduğunu ve zamanla neye doğru evrimleşeceğini söyler ama bunu tamamıyla yeni kurallar bütünüyle yapar. Bu yeni kurallar bütününe göre; bir sistem incelendiğinde o sisteme dair kesin sonuçlar çıkaramazsınız, sadece çıkacak sonuçların olasılıklarını bulabilirsiniz. Yani sisteme dair belirsizlik hep vardır. Daha basite indirgemek gerekirse örneğin bir polisiye kitabında cinayet aslında kitabın en başında işlenir, fakat yazar bir şekilde bilgi karmaşası oluşturur ve okuyucu gizemi ancak son sayfada öğrenebilir. Aslında o kitabı okumamızı sağlayan şey de o kitaptaki olayın belirsizliğidir. Kuantum fiziği de aynı temellere dayanır:'Belirsizlik'. Bir Ortodoks görüşüne göre, bu belirsizliğin teorinin bir kusuru olmadığı, daha çok doğanın bir gerçeği ve gizemi olduğudur.

Gelelim asıl sorumuza. Son dönemlerde fizikçilerin üzerine yoğunlaştığı ve kuantum fiziğinin eksik parçalarından biri olarak adlandırılan 'Geriye Dönük Nedensellik' ilkesi geleceğin geçmişi etkilediği fikrini açıkça desteklemektedir. Şimdi aklınızda 'böyle bir şey gerçekten varsa'; zamanda ileriye giderek piyango numaralarını öğrenmek ya da hayatınızla ilgili önemli kararların sonuçlarını görerek şimdiki zamana yön vermek vb. fikirler oluştuğunu duyar gibiyim. Fakat bahsettiğim geriye dönük nedensellik böyle bir şey değil. Her halükarda, zamanda geriye doğru akan herhangi bir şey fikri çekici olmayabilir, ancak bununla yüzleşelim, 'dolaşıklık' gibi fenomenler söz konusu olduğunda, neredeyse her açıklama düpedüz çılgınca gelecektir. 

 

Peki ya zaman lineer değil de çift yönlüyse?

Fizikçi Kater Much yaptığı gözlemlerle kuantum fiziğinin de desteklediği zamanın çift yönlü olma teorisini güçlendirmiştir. Murch, "İleriye doğru hesaplama, sistemi belirli bir durumda bulma olasılığını ifade eden Born denklemini kullanarak, doğru tahmin etme olasılığınız yalnızca 50-50'dir" dedi. "Ama aynı zamanda efekt matrisi adı verilen bir şeyi kullanarak geriye doğru da hesaplayabilirsiniz. Sadece tüm denklemleri alın ve ters çevirin. Hala çalışırlar ve sadece yörüngeyi geriye doğru çevirebilirsiniz''. "Öyleyse geriye doğru giden bir yörünge ve ileriye doğru giden bir yörünge var ve ikisine birlikte bakarsak ve her ikisinde de bilgiyi eşit olarak ağırlıklandırırsak, geriye dönük tahmin veya" geri dönüş "dediğimiz bir şey elde ederiz. Yeniden yapılanmanın yıkıcı yanı, %90 doğru olmasıdır. 

Diğer bir gözleme göre de zaman atom altı parçacıkların da kendi içlerinde zaman simetrisi olduğudur. Yani atom altı parçacıkların da çift yönlü bir zaman kavramıyla oluştuğunu biliyoruz. Kuantum teorisi der ki; her şey birbiriyle bağlantılıdır. Her şeyin özü aynıdır. Sanki aynı parçalardan oluşan sonsuz sayıda lego parçasının oluşturduğu sonsuz olasılıklı şekiller gibiyiz. Atomları bizi oluşturan ufak lego parçaları olarak düşünürsek, her şeyin özü aynı olduğu için bizlerin de ilerleyen teknolojilerle çift yönlü zaman kavramına erişebileceğimiz bir olasılık bulunmaktadır.

Güçlü bir karar verme yeteneğine sahip canlılarız. Net olarak kararlarımızı veriyor ve ilerliyoruz. Kendimize bir belirlilik durumu içinde net bir gelecek dizayn ediyoruz. Geleceğin geçmişi etkilemediği bir gelecek... Bu bizim zihin kontrolümüzle oluşan bir düzenlemedir. Fakat tüm atomaltı parçacıkların izleyecekleri yollar belirlenebilir ve anda kalarak gelecek ve geçmişi tek noktada birleştirebiliriz. Bu olduğunda aslında zamandan ve mekandan bağımsız oluruz. Yani atom altı parçacığın kendisi oluruz. Ve bu sayede çift yönlü zamana erişebiliriz. Bununla geleceğimiz geçmişimizi etkileyebilir.

ABD'de Enerji Bakanlığının Ulusal Laboratuvarında kuantum bilgisayarlarıyla bir parçacığın kısa bir süreliğine geçmişe dönüşünü simüle etmek için bir algoritma geliştirdiler. Simülasyonun, iki kübitlik bir kuantum bilgisayarda zamanın %80'ninde başarılı olduğu kanıtlandı. Yani zamanı tersine çevirmeyi başardılar. Ve bu bilim dünyasına zamanda yolculuğun imkansız olmadığını ispatladı. Son dönemlerde popüler olan dizi ve filmler de bizlere zaman kavramımızı sorgulatmaya yönelik olarak dizayn ediliyor. Örneğin; DARK. İnsan zihnine şimdiden akredite edilmeye çalışılan bu fikir üzerine derinlemesine düşünmelisiniz. Yakın zamanda bir zamanda yolculuk yapamayacak olsak da, bu ihtimalin mümkün olabileceğini ve kuantum bilgisayarlar ile bizleri yeni zaman kavramlarının beklediğini söyleyebiliriz. Kuantum dünyasında gelecek, geçmişi tahmin eder...