Düşüncelerimizin Vücuda Yansıması: Plasebo ve Nosebo Etkisi

Günlük hayatta yaptığımız içsel konuşmalarımızın bize ne gibi bir yansıması olduğunu düşündünüz mü? Bu yazıyla düşüncelerimizin hayatımızı şekillendirmesine şahit olacaksınız. Plasebo ve Nosebo etkisini daha yakından öğrenmek istiyorsanız buyrun yazıma!

Plasebo etkisi, kişinin hastalığı için tedavi edici bir etkisi olmamasına rağmen bir ilacı aldığında kendisini iyileştirebileceği algısının oluşmasıdır. Latince bir kelimedir ve memnun etmek anlamına gelir. Gelin bunu bir örnekle açıklayalım. Diyelim ki siz çok hastasınız ve kendi doktorunuzdan sizi iyileştirmek için ilaç yazmasını istiyorsunuz. Bu hastalığın kanıtlanmış bir tedavisi olmamasına rağmen doktorunuz size ilaç şeklinde bir hap verip bunun sizi iyileştireceğini söylüyor. Siz de aslında hiçbir etkisi olmayan bir maddeyi kullanarak sırf iyileşeceğinize inandığınız için iyileşiyorsunuz. Plasebo etkisiyle ilgili yapılan deneylerde hastaları ne kadar iyileşeceğine inandırırsanız o kadar çabuk sonuç alırsınız. Mesela normal bir hap vermek yerine iğne yapınca ya da hastanede yatırıp damardan enjekte edince hastalar daha çok inandığı için daha çabuk iyileşiyorlar. Tıpta şu an siz farkında olmasanız bile bu şekilde kullanılan ilaçlar var.

Nosebo etkisi ise bunun tam tersidir. Plasebo etkisinde sizi iyileştireceğine inandığınız için iyileşirsiniz. Ancak Nosebo etkisinde ise sizde yan etki oluşturacağına inandığınız için daha kötü olursunuz. Plasebo etkisinin olumsuz hali de diyebiliriz. Plasebo ve nosebo etkisini anladık. Peki bu etkiler nasıl oluşuyor? Düşüncelerimiz hangi fizyolojik olayları uyandırıyor?

Kötü düşüncelerimiz vücudumuzda sempatik sistemi uyararak stres yaratıyor. Bu da hücrelerimizde oksidatif strese sebep olur. Oksidatif stres, vücudumuzda hücre ve doku hasarı yapan serbest radikallerin artması demektir. Serbest radikaller toksik etkilerin artmasına ve bağışıklık sistemimizin baskılanmasına sebep olur. Bağışıklık sistemimiz baskılanınca da vücudumuz hastalıklara kapısını açar. Kısacası kendi düşüncelerimizle vücudumuzu strese sokarsak hasta oluruz, buna ilacın bize yan etki göstereceğine inanmak da dahildir. Kısa süreli oksidatif stres zararlı değildir hatta yaşlanmamız için gereklidir. Fakat uzun süreli olursa Alzheimer hastalığı, Parkinson hastalığı, diyabet, kalp hastalıkları, erkeklerde kısırlık ve kanser gibi sağlık sorunlarına yol açabilir.

Her zaman kötü düşünecek değiliz ya? Peki pozitif düşünmemizin sağlığımıza ne gibi bir etkisi oluyor? En basitinden vücudunuzu strese sokmuyorsunuz ve hücreleriniz bu yüzden hasar görmüyor. Bağışıklılığınız artıyor ve hastalıklara karşı daha dirençli hale geliyorsunuz. Bir diğer katkısı da enerjinizi sempatik sisteminize tehlike uyarısı vererek harcamıyorsunuz, iyileşmek için harcıyorsunuz. Düşüncelerimizin bedenimize fiziksel olarak yansıması sadece Plasebo ve Nosebo etkisinde görülmez. Birçok hastalık da aslında düşüncelerimizden, doktor deyişiyle stresten doğar.

Sağlık ruhen ve fiziken iyi olma halidir. Eğer sebebini bilmediğiniz fiziksel bir hastalığınız varsa ve çözümü bulunamıyorsa ruhunuz sizi uyarmaya çalışıyordur. Kendinize ve ne düşündüğünüze dikkat edin. Bir sonraki yazımda görüşmek üzere.