Dünya'nın Ortak Problemi: Küresel Isınma

Kredi: GÜNEKAB

Her yıl maddi ve manevi açıdan bize büyük zararlar veren küresel ısınma, uluslararası bir sorun haline gelmiştir. Yaşamın devamlılığı, sağlıklı bir hayat ve gelecek nesillere miras güzel bir dünya için birlikte harekete geçmeliyiz. Bu yazıda küresel ısınmanın nedenlerini ve etkilerini inceleyeceğim.

DÜNYANIN ORTAK PROBLEMİ: KÜRESEL ISINMA

   Değişen mevsimler, yükselen sıcaklar ve artan deniz seviyesi, çok da uzak olmayan bir zamanda büyük bir iklim krizinin bizi beklediğini bize gösterdi. Dolaylı olarak tüm ülkelerin etkilendiği iklim krizi karşısında birlikte hareket etmemiz ve çabuk olmamız gerektiğini acı tecrübelerle öğrendik. Örneğin, rekor sıcaklık ve kuraklık yüzünden, 2020’nin eylül ayında Avustralya’da başlayan yangınlar tam 4 ay boyunca kontrol altına alınamadı. Yangın bittiğinde ortada çok acı bir tablo kalmıştı; 28 insan hayatını kaybetti, binlerce ev kül oldu, milyonlarca hayvan yanarak öldü. Yani telafisi çok zor bir hasar bıraktı geride. Bunun yanında iklim değişikliği, kuraklık, sel, kuvvetli kasırgalar gibi olumsuz sonuçlar doğuruyor. Artık doğanın sert tarafının da tadına bakan insanlar, sınırlı hammaddenin korunması, doğal felaketlerin önlenmesi ve kendi neslinin devamı için, doğayla barışmak istiyor. 17 Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri'nden biri olan İklim Hareketi, yeniden yaşanabilir bir dünya inşa etmek için önemli bir fırsat. 2030 yılına kadar Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri'nde başarıya ulaşmak isteyen Birleşmiş Milletler, ülkelerin yaptığı çalışmaları yakından izliyor ve maddi destek sağlıyor.

DÜNYADA NELER OLUYOR?

   Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO)’nün yayınladığı rapora göre, iklim krizi, gezegenimizi hem fiziksel hem ekonomik olarak tahrip etmeye devam ediyor.

• Her geçen gün artan sera gazı salınımı, yeni sıcaklık dalgalarının yaşanmasına neden oluyor. Nitekim, raporun yayınlandığı 2018 yılı, kaydedilen en sıcak dördüncü yıl olarak tarihe geçti. Bunun yanı sıra, sera gazının içine hapsolan enerjinin neredeyse tamamı denizlerin ve okyanusların sıcaklık seviyesini yükseltti. Yükselen sıcaklık, sudaki yaşamı zorlaştırırken, deniz seviyesinin de küresel düzeyde artmaya devam ettiği gözlemlendi.
• İklim krizine bağlı olarak gerçekleşen afetler 75 milyon insanı olumsuz etkiledi. Değişen hava koşulları yüzünden aşırı yağışın olduğu bölgelerde 35 milyondan fazla insan evini kaybetti.
• 2018 yılında, Avrupa ve Kuzey Amerika’da görülen sıcaklık dalgaları yüzünden 1600’den fazla insan hayatını kaybetti.

• Araştırmalar gösteriyor ki, her yıl dünyada 9 milyon insanın yaşam süresi, hava kirliliği yüzünden ortalama 2 yıl azalıyor.

• Rapor, hayatımızı alt üst eden COVID-19 pandemisinin son olmayacağını, küresel ısınma nedeniyle daha fazla yeni virüsün ve bakterinin ortaya çıkacağını söylüyor.
• İklim değişikliğinin neden olduğu yağış düzensizliğiyle birlikte su krizinin kapıda olduğu gerçeğiyle tüm dünya baş başa. Üçüncü Dünya Savaşı’nın tatlı su kaynakları yüzünden çıkacağı kehanetleri gerçek olma yolunda ilerliyor. Suyun bilinçsiz tüketimi, su havzalarının yapılaşması ve suların kirlenmesi, tarımsal sulamada çok fazla su kullanımı, orman alanlarının madencilik ve enerji yatırımları gibi uygulamalarla tahrip edilmesi gibi sebepler su kaynaklarımızı azaltıyor. Geçen yıl aralık ayına kadar ülkemizde yağış olmamış, özellikle İstanbul, İzmir ve Ankara gibi büyük şehirler alarma geçmişti.

NELER YAPABİLİRİZ?

• Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı ve üretimi arttırılmalı,
• Finansman sorunu yaşayan ülkelere destek olunarak yeşil alanlar yaratılmalı,
• İş insanları, sivil toplum kuruluşları, yerel ve küresel yönetimler ve toplumun tüm birimleri iklim ve çevre konusunda biliçlendirilmeli, çevresel sorumluluk ve hesap verilebilirlik sağlanmalı,
• Toplumun tüm kesimi, süregelen üretim ve tüketim bilinçlerinden arındırılmalı, alınan kararlara aktif olarak katılımları sağlanmalı,
• Ulusal ve uluslararası imzalanan anlaşmalardaki yükümlülükler yerine getirilmeli,
• Doğa ile barışık yaşamak bir zorunluluk değil, yaşam tarzı olarak kabul edilmelidir.

 

ÖRNEK UYGULAMALAR

• Rioni Nehri’nde meydana gelen su taşkınları yüzünden, her yıl 200 bin Gürcü insan zarar görüyor. Birleşmiş Milletler’in yardımıyla su kenarına inşa edilen setlerin yanı sıra, erken uyarı sistemleri de kuruldu. Bu sistem sayesinde herhangi bir olumsuzlukta insanlar önceden uyarılıyor ve önlemler alınabiliyor.
• Üretilen karbonun yeraltında saklanması için harekete geçen Belarus, turbalık alanların altını kullanmaya karar verdi. Bu amaçla, Birleşmiş Milletler’in katkısıyla 50000 hektarlık turbalık alan yenilendi.
• Avustralya’nın Melbourne kentinde kurulan Suya Duyarlı Kentler Yüksek Komitesi sayesinde, şehir planlama kurumları ve su idareleri birlikte çalışarak gelişmiş arıtma tesisleri kuruluyor. Açıklanan rakamlara göre, geçen sene arıtılan sular sayesinde 20 bin evin temiz su ihtiyacı karşılandı ve 3 milyar litre su tasarrufu sağlandı.

   Hep birlikte kirlettiğimiz gezegenimizi, hep birlikte kurtarmak zorundayız.