Dünya Düz Değil Ama Ya Evren Öyleyse?
Bilim ve Teknoloji - 24 Ocak, 2022 - Okuma Süresi: 3 Dk.
24 Ocak, 2022
Kredi: Live Science
Bu zamana kadar Dünya'nın şeklinin düz olmadığını ispatlamak için çeşitli çalışmalar yapılmasına rağmen hala Dünya'nın düz olduğunu iddia eden insanlar var; ama bugün biz daha büyük düşünüp Dünya'mızın da içinde bulunduğu evrenin şekli hakkında konuşacağız. İyi okumalar...
Evren’in Şekli Nedir?
Öncelikle belirteyim ki bu soruda fizikçiler ve bilim insanları henüz bir karara varamadılar, ama bu konuda birkaç teorileri var. Ben de size birkaç örneğini anlatmaya çalışacağım:
Evren’in düz, küre, geoid, çörek, veya eğri bir kağıt gibi olduğunu söyleyenler var. Einstein, İzafiyet Teorisi’nde “Uzay, güçlü kütleçekim gücü nedeniyle kavisli bir şekildedir.” olarak belirtmiştir. Ancak bu sorunun kesin cevabı için şu an evrene dışarıdan bakmamız gerekir. Böyle bir şey de mümkün olmadığı için "kozmik mikrodalga arkaplan ışıması" ve "kozmik enflasyon"dan yararlanıyoruz.
Evrenin şekillerini açıklamadan önce kozmik mikrodalga arkaplan ışıması ve kozmik enflasyonun ne olduğuna bakalım:
Kozmik mikrodalga arkaplan ışıması, 1964 yılında keşfedilen ve bütün evreni dolduran bir elektromanyetik dalga biçimidir. Evrenin en uzağından yani Büyük Patlama'dan geldiği düşünülen elektromanyetik ışımadır. Bu ışımayı birçok radyo astronom ve fizikçi Büyük Patlama'nın en büyük kanıtı sayarlar.
Kozmik enflasyon ise evrendeki uzayın üstsel şekilde genişleme teorisidir. Bu büyüme Büyük Patlama'nın öncesine kadar devam etti. Sonrasında ise evren genişlemeye devam etti, ancak genişleme oranı düştü. Peki bu bilgilerden sonra tekrar soralım: uzayın şekli nedir?
Bu soru 2013 yılında 0,4 hata payıyla “düz” olarak cevaplandı (space.com). Ancak bunun üzerine bu cevabın Big-Bang Teorisi ile çok da alakalı olmadığını ve evrenin “küre” şekline olması gerektiğini savunan kişiler ortaya çıktı. Tabii bir yandan da İzafiyet’i destekleyenlere göre evren “eğri bir kağıt” gibiydi.
Peki ya evrenin gerçek şekli ne? Big-Bang’e göre farklı, Kozmik enflasyona göre farklı olabilecek bu sorunun cevabı aslında evrenin ilk varoluşunda yatıyor olabilir. Evren kapalı bir şekle mi sahip? Yani büyüdükçe şişen ve sonsuz olmayan bir şekle de sahip olabilir. Bir küre nasıl sonsuz olabilir ki? Ama bir düzlem (Evren için kullanılan bu terim klasik düzlem değil. Hafiften eğrili ama sonuç olarak düz.) olursa sonsuz olabilir. Ancak sonsuz ise Big-Bang tamamen hatalı olacaktır.
Evrenin dışına çıkıp onu izlememiz mümkün olmadığı için son bir seçenek olarak geriye açıklayacağım deney kalıyor. Ama bu deney için oldukça zamana ihtiyacımız olacak. Güçlü ve kesilmeyecek bir ışık kaynağını uzaya yolladığınızı ve onun hiçbir engele takılmayacağını ve hiçbir zaman yok olmayacağını düşünün. Ve tabii bu ışığı her zaman görebildiğinizi varsayın. Eğer bu ışık hiç sapmadan sonsuza kadar devam ederse evren düz, eğer bir yerden sonra yön değiştirirse evren eğri, eğer sizin başlattığınız noktaya geri gelirse de evren küre demektir. Big-Bang’i reddeden çoğu kişilerce evren halen sonsuz bir düzlem olduğu düşünülse de bu sorunun henüz kesin olarak bilinen bir cevabı yok.
E-bültenimize abone ol!
Haftanın en popüler içerikleri, en çok kazananlar ve staj haberleri bültenimizde.