Cam Sıvı Olabilir Mi?
Bilim ve Teknoloji - 26 Ocak, 2021 - Okuma Süresi: 2 Dk.
26 Ocak, 2021
Evet, doğru duydun! Her gün su içtiğin bardak veya odanın camı aslında sıvı olabilir desem? Üstelik bunu söyleyen sadece ben değilim. Bilim dünyasının hala noktayı koyamadığı bir tartışma bu.
Malzemeler katı haldeyken kristalin veya amorf yapıda olabilirler. Kristalin yapı atomların düzenli bir şekilde dizildiği ve bu düzenin kendini sürekli tekrarladığı yapıdır. Amorf yapı ise az önce bahsettiğimiz düzenin kısa mesafelerde kendini tekrar edebildiği ve buna bağlı olarak daha düzensiz bir yapı oluşturan durumdur. Camlar amorf yapıya sahip malzemelerdir ve teorik olarak yeterince hızlı soğutursanız tüm malzemeler camdır!
Peki camın sıvı olduğu nereden çıktı? Bunu anlamak için amorf yapının nasıl oluştuğuna değinelim. Malzemeyi sıvı halinde soğutmaya başladığımızda katılaşmaya başlar. Kristalin bir yapı oluşması için bu soğumanın yavaş olması gerekir ki atomlar düzenli bir şekilde dizilebilsin. Eğer hızlı bir soğutma gerçekleştirirsek atomlara yerlerine geçmeleri için zaman tanımayız ve dağınık bir yapı elde etmiş oluruz. İşte bu da bizim amorf yapımızdır. Amorf yapılar bir katı gibi düzenli olmadıkları gibi bir sıvı kadar da düzensiz değildirler. Düzenli yapılarda atomların fazla hareket etme şansı yoktur fakat düzensiz sıvı atomlarını düşünürsek atomlar katılara göre oldukça rahat hareket edebilir. Sıvıların akışkanlığından da bu sayede bahsedebiliriz. Peki camların akışkanlığından bahsedebilir miyiz?
Bir şişe süt ve bir şişe su hayal edin. İkisini aynı anda boşaltmaya başladığımızda suyun daha rahat aktığını söyleyebiliriz. Peki cam akabilir mi? Bir fikre göre cam akışkanlığı çok düşük olan bir sıvı. O kadar düşük ki bir cam bardağın akarak yer değiştirmesi için belki de evrenin yaşı kadar zaman geçmesi gerekiyor. Bu da gözlerimizle ayırt edebileceğimiz bir olay değil. Su bardağınıza baktığınızda onun hep sizi başucunuzda beklediği yanılgısına düşebilirsiniz ama aslında yavaş yavaş sizi terk ediyor olabilir. Ama merak etmeyin, sizi tamamen terkedişini görecek kadar uzun yaşayacağınızı sanmam.
E-bültenimize abone ol!
Haftanın en popüler içerikleri, en çok kazananlar ve staj haberleri bültenimizde.