Asteroitler: Dünyaya Çarpma ihtimalleri Ne Kadar?

Kredi: Pixabay

Dünya'nın etrafında dolanan birçok asteroitin arasında hayatlarımızı devam ettiriyoruz. Peki bir gün bu asteroitlerin biriyle yüz yüze gelme olasılığımızı merak ediyorsanız sizleri yazımı okumaya davet ediyorum.

Asteroitler, Güneş'in etrafında dolanan taş benzeri cisimlerdir ve aynı gezegenler gibi Güneş'in etrafında dolansa da gezegenlerden daha küçük boyutludurlar. Ayrıca Güneş Sistemimizin oluşumundan arta kalan bu cisimlerin şekil ve boyutları birbirlerinden tamamen farklıdır. Bunun sebebi ise Güneş'ten farklı mesafelerde oluşmalarıdır.

Güneş Sistemimizde bulunan asteroitlerin birçoğu Jüpiter ve Mars arasında yer alan asteroit kuşağında yer alır. Aynı zamanda bunlar gezegenlerin yörüngelerinde de bulunurlar ve yörüngelerinde yer aldıkları gezegenlerle birlikte Güneş'in etrafında dolanırlar. Peki, küresel bir felakete neden olabilecek bir uzay kayasıyla karşılaşma olasılığımız nedir?

NASA, Dünya'ya Yakın Nesneler (Near-Earth object/NEO) Araştırmaları Merkezi'nde yaklaşık olarak 23.500 gökcismini izliyor. NEO'lar yörüngeleri Dünya'nın yakınından geçen nesnelerdir ve yakın derken, Güneş'e 200 milyon kilometreden fazla yaklaşan cisimlerden bahsediyoruz. NEO'ların ufak bir kısmını kuyruklu yıldızlar oluştursa da %99'dan fazlası asteroit. Bir NEO'nun Dünya'ya çarpma ihtimalini hesaplamak için öncelikle gözlemevlerinden elde edilen bilgilerle gök cisimlerinin yörüngesi hesaplanıyor. En fazla risk teşkil eden asteroitler "potansiyel olarak tehlikeli asteroitler" (PHA - potentially hazardous asteroids) olarak sınıflandırılır ve Dünya'ya yakınlığı yaklaşık 7.5 milyon kilometre olan bu cisimlerden NASA'nın kayıtlarında yakşalık 2.100 PHA bulunuyor. Diğer bir önemli konu asteroitin boyutu. 140 metre genişliğine sahip bir gök cismi Dünya'ya çarptığında İngiltere büyüklüğünde bir bölgeyi tahrip edebilir. Yani bu sorunun net bir cevabı olmamakla birlikte birçok parametre durumu etkilemektedir. Peki bu kadar belirsizlik varken uzmanlar bu konu hakkında neler diyor?

Dünya'ya Yakın Nesneler Araştırmaları Merkezi direktörü Dr. Paul Chodas, Chelyabinsk büyüklüğündeki asteroitlerin (20 m) ortalama 80 yılda bir Dünya atmosferine girdiğini, PHA boyutu 140 metreye çıktığında bu sürenin yaklaşık 20.000 yıl olarak tahmin ettiklerini söylüyor. Dinazorları öldüren büyüklükteki gök cisimleri (yaklaşık 10 km genişliğinde) tahmini 100 milyon yılda bir Dünya'ya çarpıyor. Fakat Chodas, "Bu saat gibi düzenli işleyen bir süreç değil." diyerek bunun bir sonraki çarpmanın ne zaman olacağını tahmin etmede işlevsiz olduğunu ancak bizi hazırlıksız yakalayacak kadar büyük bir asteroidin ortaya çıkma ihtimalinin çok düşük olduğunu söylüyor ve ekliyor: "Uzayda, başımıza felaketler getirecek daha pek çok farklı tehlike var. Dünya'ya bir asteroit çarpacak diye uykusuz kalmıyorum."