Artık Uzayda Bir Türk Var!

Türkiye’nin ilk insanlı uzay yolculuğu için geri sayım bitti; roket fırlatıldı. Türkiye’nin ilk astronotu Alper Gezeravcı Uluslararası Uzay İstasyonu’na ulaştı. Peki Alper Gezeravcı’nın uzaydaki görevleri neler gelin hep birlikte bakalım.

Ay yıldızlı bayrağımızın uzay yolculuğu başladı. Alper Gezeravcı farklı milletlerden üç astronotla birlikte Uluslararası Uzay İstasyonu’na ulaştı. Peki orada neler yapacak, uzaya neden gitti?

                                                                                                                 

 

Gezeravcı, 15 gün sürecek uzay görevinde üniversite ve araştırma kurumları tarafından hazırlanan 13 farklı deney gerçekleştirecekti. Bu deneylerden birinde üniversite öğrencilerine aittir. Bu da oldukça heyecan verici ve sonuçları en çok merak edilen deneylerden birisi olmuştur. Deneylerin hepsi detaylıca Türkiye Uzay Ajansı’nın sitesinde mevcut merak edenler ve detaylara hakim olmak isteyenler oradan ulaşabilmektedir. Bunlardan ikisi ise diğerlerine oranla daha büyük öneme sahiptir. Bunlardan birisi yüksek sıcaklıklara dayanıklı uzay alaşımlarının üretilmesi. Bilim misyonunun tam adı “Uzay İçin Yeni Nesil Alaşımlar”dır. Bu deney özellikle havacılık ve savunma sanayi için yeni nesil bir malzeme ortaya çıkarabileceği düşünülmektedir. İkincisi ise bilim misyonunun tam adı “Solunum Sistemi Fizyolojisi İçerisinde Yapay Zeka Desteği İle Verilen Havanın Oksijen Seviyesini Hesaplayarak Düşük Yer Çekiminin Sebep Olduğu Rahatsızlıkların Tanımlanması” olan solunum, konuşma, öksürük seslerini analiz edip 70 den fazla hastalık türünü tespit edecek bir yapay zeka projesi. Biyoloji, tıp, genetik, yapay zeka gibi alanlarda yapılacak testler Türkiye’nin geleceğine ışık olabilecek nitelikler barındırmaktadır.

                                                                                                                   

Gezeravcı ile beraber giden farklı milletlerden astronotların Uluslararası Uzay İstasyonu’na ulaşması yaklaşık 2 gün sürdü. Toplam 15 gün uzayda kalan ve deneylerini gerçekleştiren astronotlar uzaydan dünyaya yapılan yolculukta ise Florida eyaletinin doğusunda ve batısında tespit edilmiş iki farklı iniş noktasından biri olarak belirlendi. Hava koşulları ve çevresel faktörler dolayısıyla dönüş rötarlı olsa da çok uzun sürmeden gerçekleşti. Alper Gezeravcı 12 Şubat’ta yurda döndü ve dönüşü coşkuyla karşılandı.

                                                                                                                   

Alper Gezeravcı'nın uzaydaki deneyleri ise şunlardır.

• Uzay ve savunma sanayisine kurşunsuz lehimleme konusunda kritik bilgiler sağlayacak "MİYOKA" deneyi
• Türkiye'nin uzay, havacılık ve savunma sanayisi için yeni nesil malzeme geliştirme kabiliyeti kazanmasında önemli katkı sunması beklenen "UYNA" deneyi
• Yer çekimsiz ortamdan etkilenen henüz işlevi keşfedilememiş genler ve bunların bağışıklık sistemiyle ilişkisini araştıran "MESSAGE" deneyi
• Muş Bilim ve Sanat Merkezi öğrencilerinin önerisi olan ve öğretmenleri Birsen Geçer'in proje yöneticiliğini yaptığı "PRANET" deneyi
• TÜBİTAK MAM'dan Prof. Dr. İskender Gökalp ile Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Bakan Yardımcısı Ahmet Yozgatlıgil'in proje yöneticisi olduğu uzay araçlarının itki sistemlerinin daha verimli hale getirilmesini amaçlayan "gMETAL" deneyi
• Tuz Gölü'nde yetişen endemik Schrenkiella Parvula isimli halofit bitkinin uzay ortamına karşı verdiği fizyolojik ve moleküler tepkileri araştıran "EXTREMOPHYTE" deneyi
• Gelecekte uzayda yaşayacak yüksek sayıda insanın ihtiyaç duyacağı besinlerin sağlanması ve kapalı yaşam ortamlarındaki çevresel kontrollere destek vermesi için yeni bitkiler geliştirmeye yönelik ilk adım olan "CRISPR-GEM" deneyi
• Mikroalg türlerinin uzayda yaşam destek sistemlerinde kullanılmalarının mümkün olup olmadığının araştırıldığı "UzMAn" deneyi
• Uzay ortamında alglerin, karbondioksitten oksijen rejenerasyonu, ek gıda temini, su iyileştirme, yaşam destek alanlarında kullanılmasını araştıran "ALGALSPACE" deneyi
• Uzayda yaşamaya karşı oluşan hayati tepkimelerin "vokal kord" kaynaklı değişimlerle tespiti ve düşük yer çekimsizliğin sebep olduğu rahatsızlıkların ses frekanslarıyla tanımlanmasını sağlayacak "VOKALKORD" deneyi
• "OKSİJEN SATURASYONU" deneyiyle de yapay zeka desteğiyle verilen havanın oksijen seviyesi hesaplanarak düşük yer çekiminin sebep olduğu farklılıklar ve rahatsızlıkların tanımlanması hedeflendi.

 

Toplamda 13 farklı deney gerçekleştiren Gezeravcı, Türkiye'nin ilk astronotu olduğu gibi milletimizin gurur kaynağı olmuştur. Yaptığı deneyler kayıt altına alındığı gibi yazılı ve görsel olarak tüm dünyaya sunuldu. Türkiye'nin ilk uzay misyonu ile uzayın kapılarını aralayan Gezeravcı astronot olmak isteyen bir çok kişi içinse bir idol haline geldi. Gezeravcı başardı ve bu da gençlerin uzaya yaklaşımını olumlu yönde geliştirdi. Uzaya çıkmanın artık zor hatta imkansız olmadığının göstergesi olan bu yolculuk hem miller kat etti hem de gençlerimiz ve bizlerin bakış açısı için ölçülemez bir yol kat etti. Yapılan deneyler doğrultusunda alınan olumlu sonuçlar sadece ülkemiz için değil dünya için de gelişim gösteren çalışmalara kaynak olacak niteliktedir. Yapılan çalışmalar doğrultusunda ilk Türk astronot gezeravcının ardından yapılan çalışmalar doğrultusunda uzaya yeniden astronot göndermenin hazırlıkları başladı bile. Bir ilk ile başlayan Türklerin uzay yolculuğu önümüzdeki ilk çeyrek asırda uzaya gönderilen sayısız Türk astronotlarla geleceğe yön verecektir. Yapılan çalışmalar, deneyler ve eylemler sonucunda birçok alanda bilimsel gelişmelerin oluşacağı önümüzdeki 30 yılda belki de ilkler biz Türklerle başlayacaktır. Çalışmayı ve cesur olmayı bırakmadıkça başaramayacağımız hiçbir şey olmayacağı çok net.