2020'ye Damga Vuran Bilimsel Gelişmeler

2020 yılı teknoloji ve bilim dünyasında pek çok gelişmeye sahne oldu. Bilim insanları Ay’da su bulunduğunu duyurdu. Twitter tarihinin en büyük hack saldırısı ile karşı karşıya kaldı. 2 lise öğrencisi göktaşı keşfetti. İşte geride bırakmaya hazırlandığımız 2020’ye damgasını vuran gelişmeler.

- AY’DA SU BULUNDU 

 

NASA, Ay yüzeyinde su bulunduğunu açıkladı.  NASA tarafından yapılan yazılı açıklamada, ''Kızılötesi Astronomi Stratosfer Gözlemevi, Ay'ın güneşli yüzeyindeki su varlığını ilk kez doğruladı. Bu keşif, suyun ay yüzeyine dağılmış olabileceğini, soğuk ve gölgeli yerlerle sınırlı olmadığını gösteriyor'' ifadesine yer verildi. 

Bir başka ekip ise yüzeyde yaklaşık 40 bin metrekare büyüklüğünde bir alanı kaplayacak kadar kalıcı gölgeler gözlemlendiğini ifade etti. Bunların buz haline geçmiş su olma ihtimali üzerinde duruluyor.

Bu keşfin ne anlama geldiğini kavramak adına sorularımızı Erciyes Üniversitesi Uzaybimer Müdür Yardımcısı Doç. Dr. Ahmet Dervişoğlu’na ilettik. Dervişoğlu, “Ay'ın bir havaküresi olmadığı için su, Güneş ışınları etkisiyle uydunun yüzeyinden rahatlıkla kaçar. Ancak bu keşfi sayesinde öğrendik ki Ay'ın Güneş ışınlarının etkisinde olan kısmında da su var ve kaçmadan orada korunmuş. İlk defa böyle bir keşif yapıldı. Bu açıdan oldukça önemli. Ay'daki keşif Güneş Sistemi ve Ay'ın oluşum sürecinin yapısını anlamamız açısından da önemli olacaktır” dedi.

BU KEZ ŞÜPHEYE YER YOK!

Suyun Ay üzerinde varlığı, gelecekte kullanılabilecek bir kaynak bulunursa Ay görevlerinin gidişatını baştan aşağı değiştirebilir. NASA’nın Goddard Uzay Uçuş Merkezi’nden Casey Honniball’un idaresindeki ekip su moleküllerini doğal cam veya atık maddelerin arasında keşfetti.Daha önceki gözlemlerde şüphe yaratan durum ise keşfedilenin su molekülü mü yoksa su molekülü ile benzerlikler taşıyan hidroksil mi olduğu yönündeki soru işaretleriydi. Yeni keşfin şüpheye yer bırakmadığı aktarıldı.Bu suyun, gözlendiği güneşli Ay yüzeylerinde hayatta kalmasının tek yolu, mineral tanelerinin içine gömülerek soğuk ve uygunsuz ortamdan korunmak.

Doç Dr. Ahmet Dervişoğlu, Güneş Sistemi’nde yer alan gezegenlerin tamamında çok düşük miktarlarda da olsa suya rastlandığının da altını çizerken şunları aktardı:

“Canlılığın temel kaynağı olan su, evrende oldukça yaygın bir şekilde bulunuyor. Ancak bu gökcisimleri bizden çok uzak olduğu için erişmemiz pek olası değil. Bu nedenle su arama çalışmaları daha yakınlarda; içinde bulunduğumuz sistemde daha yoğun bir şekilde yapılıyor.Güneş sisteminde yer alan gezegenlerin tamamında çok düşük miktarlarda da olsa su saptandı. Örneğin Merkür’ün oldukça ince havaküresinde gaz halde %3,4 oranında su buharı olduğu biliniyor . Venüs'ün havaküresinde ise %0,002 oranında su buharı keşfedildi . Benzer şekilde Mars, Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün’ün havakürelerinde de su buharına rastlandı.”

Honniball ise “Su sadece kutup bölgelerinde yer almıyor. Düşündüğümüzden çok daha yaygın” ifadelerini kullandı. Tüm bunlara rağmen asıl soru işareti olan Ay’daki suyun kaynağı henüz keşfedilememiş durumda.

-TWİTTER'DA SİBER SALDIRI 

Eski ABD Başkanı Barrack Obama, Bill Gates, Elon Musk, Joe Biden, Warren Buffett,  Kanye West, Michael Bloomberg, Apple, Uber ve Jeff Bezos'un resmi Twitter hesapları hack'lendi. Hack'lenen hesaplardan Bitcoin dağıtımı yaptıklarına dair mesaj paylaşıldı.

-KOZMİK 'ÖRÜMCEK AĞI'NIN MERKEZİNDE SÜPER KÜTLELİ KARA DELİK KEŞFEDİLDİ

Gök bilimciler, Büyük Patlama'dan hemen sonra oluşan ve etrafında kozmik bir "örümcek ağı" bulunan süper kütleli bir kara delik keşfetti. Avrupa Güney Gözlemevi (ESO) tarafından tespit edilen, Güneş'in bir milyar katı büyüklüğündeki kara deliğin çevresinde "örümcek ağı" olarak nitelendirilen alana 6 galaksinin girdiği keşfedildi.

-GÜNEŞ'İN EN DETAYLI GÖRÜNTÜSÜ YAYINLANDI 

 

Güneş'in yüzeyinin bugüne kadar çekilmiş en detaylı görüntüleri yayımlandı. Söz konusu görüntüler Inouye Güneş Teleskobu ile çekildi. Inouye Güneş Teleskobu, bugüne kadar kullanılan en iyi gözlem aracından yaklaşık iki kat daha detaylı görüntüler elde etti.

-BUGÜNE KADARKİ EN KAPSAMLI BEYİN TARAMASINI YAYINLANDI 

 

Google ve Janelia Araştırma Kampüsü'ndeki bilim insanları, bugüne kadar elde edilen en ayrıntılı beyin taramasını gerçekleştirdi. Proje, bir meyve sineğinin beyninin yaklaşık üçte birindeki, 20 milyondan fazla sinaps içeren 25 binden fazla nöron için ayrıntılı haritalama içeriyor.

-SPACEX’TEN İLK ‘OPERASYONEL’ UÇUŞ  

Elon Musk'ın sahibi olduğu özel uzay şirketi  SpaceX ilk operasyonel insanlı Uluslararası Uzay İstasyonu (ISS) misyonunu gerçekleştirdi. Görev kapsamında 4 astronot ISS'ye götürüldü. Bu misyon kapsamında NASA’dan astronotlar Mike Hopkins, Victor Glover ve Shannon  Walker ile Japonya Uzay Araştırma Ajansından (JAXA)  Soichi Noguchi ISS’ye taşındı. 

-2 LİSE ÖĞRENCİSİ GÖKTAŞI KEŞFETTİ 

 

Hindistan'da iki lise öğrencisi Dünya'ya yaklaşan bir göktaşı keşfetti. Amerikan havacılık ve Uzay Dairesi (NASA), söz konusu nesneye HLV2514 ismini koydu. Surat şehrinde yaşayan 10. sınıf öğrencisi Vaidehi Vekariya Sanjaybhai ve Radhika Lakhani söz konusu gök cismini SPACE India, Uluslararası Astronomi Araştırma İşbirliği (IASC) ve Teksas'taki Hardin Simmons Üniversitesi’nin işbirliğiyle düzenlenen program kapsamında keşfetti.

“Ay’daki suyun kökeni, bu ve diğer araştırmalar aracılığıyla yanıtlamaya çalıştığımız büyük sorularından biri” diyen Hayne, “Şu anda suyun kaynağına ilişkin en güçlü ihtimallere baktığımız zaman karşımıza; kuyruklu yıldızlar, asteroitler, küçük gezegenler arası toz parçacıkları, güneş rüzgarları ve volkanik patlamalardan çıkan gaz yoluyla Ay’ın kendisi çıkıyor.”

Daha önce 26 Ekim’de Ay hakkında “heyecan verici” yeni bir keşfi açıklayacağını duyuran NASA, Artemis adlı program çerçevesinde 2024’te Ay yüzeyine bir erkek ve bir kadın astronot göndermeyi planlıyor

  

-VİKİNGLERİN ÇOĞUNUN KOYU RENK SAÇLARA SAHİP OLDUĞU ORTAYA ÇIKTI 

Cambridge ve Kopenhag üniversiteleri tarafından ortak yapılan bir çalışmada günümüzden yaklaşık bin 500 yıl önce yaşayan Vikinglerle ilgli yeni sırlar açığa çıktı. Çalışmada, yaygın bilinenin aksine Vikinglerin çoğunlukla koyu renk saçlara sahip olduğu ve genetik olarak tamamen İskandinav olmadıkları ortaya çıktı.Cambridge Üniversitesi ve Kopenhag Üniversitesi tarafından ortak yapılan araştırmanın yazarlarından Profesör Eske Willerslev, "Vikingler sarışın İskandinavlarla sınırlı değildi" dedi.

Nature dergisinde yayımlanan çalışma kapsamında Willerslev ve meslektaşları, Avrupa'da yaklaşık M.Ö. 2.400 M.S. 1600 yılları arasında yaşayan 442 insanın genomları analiz edildi. Söz konusu insan kalıntılarının çoğunun M.S. 750’den MS. 1050’ye kadar süren Viking çağına ait olduğu belirtildi.Araştırma,  ayrıca Viking dışı zamanlarda yaşayan 100 antik insan kalıntısının ve günümüzde yaşayan 3 bin 855 Avrupalı’nın verilerini de içeriyor.

Bilim insanları, yaptıkları inceleme sonucunda, demir çağından itibaren Güney Avrupa genlerinin Danimarka'ya girip oradan kuzeye yayıldığını, daha az ölçüde ise Asya'dan gelen genlerin İsveç'e ulaştığını buldu.

Willerslev, konuyla ilgili yaptığı açıklamada “Vikingler genetik olarak tamamen İskandinav değiller” ifadelerini kullandı. Bununla birlikte, ekip Viking çağında yaiayan İskandinavların tek bir etnik grubu içermediğini ve 3 ana gruba ayrıldığını bulundu. Araştırmacılar bu grupların günümüz İskandinav ülkelerini kabaca eşleştirdiğini keşfetti, ancak güneybatı İsveç'teki Vikingler genetik olarak Danimarka'daki akranlarına benzediği, genetik çeşitliliğin  kıyı bölgelerinde daha fazla olduğu ifade edildi.