Tüketim İçin Yukarı Kaydır

Üretmekten daha çok tüketmeyi tercih eden insanlar sosyal medya ile daha çok kitlelere ulaşmaktalar. Azımsanmayacak yararları olabilen sosyal medya, son zamanlarda olumsuzluklarını daha çok konuşturarak insanları satın almaya, gereksiz tüketme isteğine olan direncini zayıflatmaya odaklanmış durumda.

Sosyal medya, hayatımızda ailemizden bile daha etkili bir varlık olmayı başaran yapay zeka sistemi. Gözle görülür pozitif  de negatif de etkiler görülüyor. Pozitif bir kenara; bu yazıda odaklanacağımız negatif etkilerinin başını çeken, evrensel tüketim çılgınlığı. İnsanların bu kadar kör olduğunu gören minimalist kesimin gözü yaşlı.

Popüler kesimdeki, nerdeyse herkesin pazarlamacı konumundaki  bir dönemde olduğumuzu fark ediyoruz. Bu kesime böyle denilmesinin sebebi kelimenin Türkçe karşılığının ‘etkilemek’ olması sanıyorum .

Bu kesim bir şekilde ürünü cazip kılıp, satın almaya teşvik ediyor. İndirim günlerinde hele ki Instagram bir anda pazarlamacılık yapan öğrencilerin proje ödevlerini sergilediği yer haline geliyor sanki.

Yukarı kaydırmanın amacının aslında azımsanmayacak kadar çok olduğunu görebilirdik, bu alışveriş kısmı olmasaydı. Çünkü bir çok blog insanları etkin içeriklerine, fikir katabilecekleri yazılara yönlendirmek için de kullanıyor.  Ama bu olayı gına gelecek boyuta getiren influencer kesime diyecek söz bulunmuyor .

Her şey bir kenara yarattıkları atmosferin farkında değiller.  Bütün dünyanın üzerine kurulduğu sömürgecilik sisteminin modern versiyonuna alet olduklarını bilmiyorlar. Tabi ki de üretim yapılmalı, tabi ki  insanlar üretmeli ve diğer kesim satın almalı, para döngüsü olmalı. Ancak, bakılan çerçeve tek bu olmamalı. Koca bir devlet, tüketici yumağı olma yolundayız. Pandemideki bunalımları alışveriş yaparak çıkaran çok insan var. Üzerine bu yukarı kaydırlar tuz biber oldu. İnsanları daha çok şey alabileceklerini, ihtiyacı olsun olmasın tüketim yaparsa rahatlayacağı empoze edildi. Hey ay belli listeler yayınladılar, bir peçete için bile link bıraktılar, bırakamaya da devam ediyorlar.

O kadar fazla maruz kalındı ki bu duruma normalleştirildi, takipçiler şikayette de bulunsa da yapılmaya devam edildi. Çünkü gelir sağlama yöntemine döndü. Son gelen yasal düzenlemeler ne kadar sinirlerini bozsa da, devam edecekleri bir aktivite haline geldi. 

Herkesin bu durumdan farklı görüşleri olabilir. Benim gördüğüm  durum şudur, insanlar adeta at gözlükleriyle tüketime yönlendiriliyor. Huzurun bunda olduğuna inandırılıyor. Kimse de söylemiyor, insan eşyadan eksildikçe özgürleşiyor. Aksine göz perdelerini kapıyorlar insanların.

Bir eşya eskimeden atılmazdı, bir elbise bir fotoğraf için harcanmazdı. Konunun çerçevesinin genişliği henüz fark edilmiyor. Nasıl bir yönlendirmenin içinde olduğumuzu fark edemiyoruz.

Toparlamak gerekirse Z kuşağının kendine gelmeye ihtiyacı var. İnsana verilen bu bilincin yukarı kaydırmalar ile, açılıp budaklanacağını düşünmek koskoca bir yanılgı.