Çiğ Köftenin Hz. ibrahim'e Dayanan Hikayesi - Case101

Tadına doyamadığımız çiğ köftenin tarihi hangi peygambere dayanıyor? Etli çiğköfte neden yasaklandı? Çiğköfte Adıyaman'ın mı yoksa Şanlurfa'nın mı? Tüm bu soruların cevabını bulmak için sizleri yazıma davet ediyorum. Keyifli okumalar!

Komagene Krallığı bugünkü Adıyaman-Şanlıurfa bölgesinde yaklaşık 300 yıl boyunca varlığını sürdüren bir devlettir. Hz. İbrahim’in ise bu krallıkta doğup, yaşadığı rivayet edilir.

Çiğköftenin doğuşu ile ilgili birçok farklı hikâye anlatılır. Bu hikayelerin hepsi de Hz. İbrahim’e dayanmaktadır. Şimdi kaynaklarda en çok karşılaşılan hikâyeyi sizlere anlatacağım.

Hz. İbrahim, devrin kralı Nemrut’un putlarını kırarak Allah’ın varlığına inanmaya davet eder. Putların kırılmasına çok sinirlenen Nemrut, Hz. İbrahim’in büyük bir ateşte yakılmasını emreder. Bunun üzerine Komagene’deki bütün odunlar toplatılır, halkın da ateş yakması yasaklanarak ellerindeki tüm yakacakları alınır. Halk ise ateş yakmadan nasıl yemek yapılacağını düşünür durur. Birçok ürün çiğ tüketilmeye başlanır. İşte bu günlerde bir avcı, avladığı ceylanı eve getirerek hanımından yemek yapmasını ister. Hanımı evde odun bulunmadığını ve çevrede de yakacak tek bir dal odun dahi kalmadığını söyler. Çoluk çocuğun aç kalmaması için avcı, hanımından bir çare bulmasını ister. Bunun üzerine kadın, ceylanın budundan yağsız bir et çıkararak taş üzerinde başka bir taş yardımıyla döverek ezmeye başlar ve kıyma haline getirir. Kıyma haline gelen eti bulgur, biber ve tuzla karıştırarak saatlerce yoğurur. Böylece “çiğ köfte” meydana gelir.

Tabi zamanla et, bulgur, biber ve tuzun yanında farklı malzemeler de içine koyulmaya başlanır. Bugün bulgur, isot, kıyılmış et, salça, soğan, maydanoz ve çeşitli baharatlarla yoğurularak hazırlanıyor.

Peki çiğ köfte Adıyaman’a mı yoksa Şanlıurfa’ya mı ait?

Yıllardır süre gelen bu tartışmayı maalesef ben noktalayamayacağım. :) Çünkü bence ilk çıkış noktası olarak düşünürsek iki şehir de aynı bölgede yer aldığından bence ikisine de ait ortak bir üründür. Tabi benden daha yetkili bir kurum olan Türk Standartları Enstitüsü tarafından, et ile yoğurulan Şanlıurfa Çiğköftesi 2008 yılında tescil edilirken, etsiz yoğurulan Adıyaman Çiğköftesi ise 2018 yılında tescil edilmiştir.

Çiğ köfte, içindeki bulgurun şişme özelliğinden dolayı bekletilmeden, taze olarak yenmesi gereken bir besindir. Ayrıca içindeki çiğ et nedeniyle oluşabilecek hastalıklar sebebiyle Sağlık Bakanlığı kararıyla etli çiğköftenin satışı yasaklanmıştır. Bu yasakla da beraber etsiz çiğköfte son yıllarda oldukça popüler hala gelmeye başlamıştır. Hatta suşi ve taco gibi dünya mutfaklarına uyarlanmış hallerini görmek bile artık mümkün.

Tadına doyamadığımız, leziz mi leziz çiğköftemizi artık her yerde bulabiliyoruz. Marketlerde bile ;)

Bir sonraki yazıda görüşmek üzere, çiğ köfteyle kalın!