Anadolu Lezzetleri: Sinop Mantısı - Case101

Türk mutfağında önemli bir yere sahip olan mantı, herkesin severek yediği bir hamur işidir. Ülkeden ülkeye ve yöreden yöreye değişen şekillerde servis edilir. Peki daha önce hiç cevizli mantı yemiş miydiniz? Bu yazımızda Sinop'un Meşhur Cevizli Mantısını hep birlikte tanıyacağız!

(Resim 1: Türk Usulü Mantı.)

Türk mutfağında önemli bir yere sahip olan mantı, hemen hemen herkesin severek yediği bir hamur işidir. Çeşitli baharatlarla çeşnilendirilen kıymanın, küçük hamur parçalarının içine konulması ve bu hamur parçalarının suda haşlanması ile yapılır. Daha sonra ülkeden ülkeye ve yöreden yöreye değişen bir şekilde sunulur. Örneğin Uygur usulü mantı biber sosuyla servis edilirken, Türk usulü mantı üzerinde yoğurt ve salçayla servis edilir. 

 

(Resim 2: Yanında biber sosuyla Uygur Usulü Mantı.)

 

Mantı nerede ortaya çıkmıştır? Hangi kültürün yemeğidir? Asıl konumuz olan Sinop Mantısını tanımaya geçmeden önce gelin bunlar hakkında da bilgi edinelim!

Mantının kökeni tam olarak belli değildir. Bazı araştırmacılar Çincedeki "mantou" kelimesini "mantı" kelimesinin ana kaynağı olarak gösterirler. Bazı araştırmacılar da mantının Moğol İmparatorluğu topraklarında ortaya çıktığını savunurlar. Kökeni ne olursa olsun, mantının Türkler ve Moğollar tarafından Anadolu'ya getirildiği bilinen bir gerçektir. Holly Chase'e göre, "Türk ve Moğol atlıları göçleri sırasında yanlarında donmuş veya kurutulmuş mantı taşımıştır. Türk ve Moğol birlikleri, mantıyı kamp ateşinde kolaylıkla yenebilecek duruma getirebiliyordu." 

Mantı, Osmanlı saray mutfağında da çok önemli bir yere sahipti. Fatih Sultan Mehmet'in, ayın neredeyse her günü (haftaiçi günleri) sabah kahvaltısında mantı yediğini biliyor muydunuz? 2. Beyazıd'ın da mantıyı çok sevdiğini tarihi kaynaklardan öğrenmekteyiz. 

 

(Resim 3: Osmanlı Sarayı Tasfiri.)

Peki Dünyanın Dört Bir Yanından Gelen İnsanların, Meşhur Sinop Mantısı'nı Çok Sevdiğini de Biliyor muydunuz?

Mantı, Sinop'ta çok eski zamanlardan beri tüketilen bir yemek. Dolayısıyla farklılaşmış ve farklılığıyla meşhurlaşmıştır. İnsanların "Sinop'ta bir mantı yedim, çok lezzetliydi." demesiyle kulaktan kulağa yayılarak bir üne sahip olmuştur. 

 

(Resim 4: Sinop Usulü Mantı.)

Cevizli mantı hiçbir yerde yok!

Sinop mantısı bu kadar meşhur eden farklılık nedir? Daha ince hamurla yapılır ve farklı bükülür. Ama meşhur olmasını sağlayan temel özelliği cevizli olmasıdır. Mantının cevizle uyumu başka hiçbir yörede yoktur.  Sunum yapılırken mantının bir tarafına yoğurt ve salça, bir tarafına da ceviz konulur. Mantının üzerindeki ceviz adeta bir gelin başı gibi süsler tabağınızı. 

 

İşte Sinop Mantısı Tarifi:

Ana Malzemeler: 

• 2 adet yumurta
• Aldığı kadar un (yaklaşık 1.5 kg)
• 2 su bardağı ılık su
• 2 tatlı kaşığı tuz

İçi için Malzemeler:

• 500 gr kıyma
• 1 adet kuru soğan (tercihen büyük)
• 1 tatlı kaşığı tuz
• 1 tatlı kaşığı karabiber
• maydanoz

Haşlamak için: 

• zeytinyağı (tercihen kullanılacak)
• tuz
• su

Sosu için:

• 2-3 diş sarımsak
• 200 gram tereyağı
• 2 su bardağı çekilmiş ceviz içi
• 2 su bardağı yoğurt

Yapılışı:

Unun bir kısmını geniş bir kaba koyun ve havuz şeklinde ortasını açın. Ortasına yumurta, tuz ve ılık suyu koyun ve dikkatlice yoğurmaya başlayın. Hamurumuz kulak memesinden bir tık daha sert kıvamda olmalı, buna dikkat edin. Yoğrulan hamuru 30 dakika oda sıcaklığında bekletin. Aynı anda, ayrı bir kaba kıymayı koyun, üzerine soğanı rendeleyin, tuz ve karabiberi ilave edip yoğurun. Dinlenen hamuru dört parçaya ayırın, parçaları çok ince olmayacak şekilde açın ve kare kare kesin. Her karenin ortasına yaptığınız kıymalı harçtan parça yerleştirin ve üçgen şeklinde kapatın. Çok az zeytinyağı ve tuz eklediğiniz kaynar suda mantılarınızı haşlama bırakın. Haşlanan mantıları süzün ve servis tabağına alın. Üzerine rendelenmiş cevizleri ve yoğurtlu sosu kendi damak zevkinize göre koyabilirsiniz. Afiyet olsun! :)

 

Eğer Sinop'a yolunuz düşerse Meşhur Sinop Mantısı'nı tatmayı sakın unutmayın! Şimdiden afiyet olsun! :)